Fotolexicon, 23e jaargang, nr. 38 (september 2006) (nl)

Jutka Rona

Ingeborg Th. Leijerzapf

Marijke Winnubst

Extract

Jutka Rona is freelance fotojournaliste. Zij begon haar carrière in de jaren vijftig met nieuws- en reportagefotografie voor geïllustreerde bladen. Daarnaast maakte zij scène- en werkfoto’s, zogenaamde stills, bij filmopnamen voor de Nederlandse cinema. Vanaf de jaren zestig tot in de jaren tachtig waren theater- en portretfotografie haar voornaamste thema’s, gevolgd door een periode waarin zij zich wijdde aan reis- en reportagefotografie. Zij schreef de teksten en maakte de foto’s voor vijf reisgidsen, voor een boek over Hongarije en voor een fotoboek over kinderen met de ziekte van Duchenne. In haar geboorteland Hongarije fotografeert zij jaarlijks kleine dorpen en het dagelijkse leven van zigeuners op historisch ‘beladen’ plekken.

Biografie

.
1934	Judit Anna (Jutka) Rona wordt op 1 mei in Boedapest geboren. Zij is de tweede dochter van Imre Rona (1903-1974) en Erzsébet Kármán (1902-1997). Vader Rona is journalist en fotograaf. Haar moeder leidt een school voor gymnastiek en bewegingsleer. Jutka heeft een oudere zus Zsuzsanna (bijnaam Panny, 1930-1997).
	Onder het dictatoriale bewind van Horthy kan Imre Rona zijn beroep niet vrij uitoefenen en hij besluit Hongarije te verlaten. Amerika heeft zijn voorkeur maar hij komt via een bevriende journalist, Peter Moussault, in Amsterdam terecht.
	De moeder van Jutka wil haar man aanvankelijk niet volgen, mede door de innige band met haar eigen vader (een arts, die later op straat wordt vermoord).
1936	Na anderhalf jaar wordt het gezin herenigd in Amsterdam.
1937	Imre Rona richt ABC-Press-Service op. Het Amsterdamse fotopersbureau vertegenwoordigt buitenlandse fotografen, onder wie de latere oprichters van Magnum Robert Capa en Henri Cartier-Bresson.
1940	Hoewel Hongaarse joden in het begin van de Duitse bezetting van Nederland enigszins gevrijwaard worden, onderkennen Jutka’s ouders het gevaar van vervolging.
1941-‘42	De zusjes Rona, die vanaf 1941 verplicht naar een joodse school gaan, worden in 1942 van school gehaald en naar onderduikadressen buiten Amsterdam gebracht. Bij hun ‘gastgezinnen’ gaan zij weer naar school.
1943	Dankzij luthers-evangelische doopbewijzen en het bezit van vervalste identiteitspapieren worden zij voor negentig procent Arisch verklaard. Het gezin Rona wordt herenigd.
1951	De voortdurend onderbroken lagere schoolopleiding heeft geen gevolgen voor Jutka’s verdere ontwikkeling. Op negentienjarige leeftijd slaagt zij voor het eindexamen gymnasium bèta. Haar ouders willen haar een universitaire studie laten volgen, maar Jutka kiest ervoor om fotograaf te worden.
1953	Jutka Rona brengt de zomermaanden in Noorwegen door. Zij voorziet in haar onderhoud door bij boeren op het land te werken.
1954	In Stockholm krijgt Rona een baantje bij een fotopersbureau, waar zij het donkere-kamer werk leert. Terug in Nederland krijgt zij via een medewerker van ABC Press kleine reportageopdrachten. Haar inspanningen worden beloond met de eerste publicaties in Vizier (het latere Televizier).
	Zij wordt lid van de NVF.
1954-‘55	Om korting te krijgen op materiaal bij de fotovakhandel wil Rona het vakdiploma fotografie behalen. Zij volgt daartoe de tweejarige schriftelijke cursus fotojournalistiek van de Fotovakschool te Den Haag en doet na een jaar met goed gevolg eindexamen.
1956	In 1956 verblijft Rona enkele maanden in Londen en heeft een kamer bij journalist Phillip Knightley (later bekend geworden met zijn boek The First Casualty).
1957	Rona maakt foto’s voor een boek van haar moeder over (zwangerschaps)gymnastiek.
	Zij trouwt met Rob Mol.
1958	Producent Rudi Meyer van de film Fanfare van Bert Haanstra zoekt een still-fotograaf. Jutka Rona solliciteert en wordt aangenomen. Zij verblijft een paar maanden in Giethoorn.
	Na deze eerste kennismaking met de filmindustrie volgen nog elf Nederlandse producties waarvoor zij de stills maakt.
1959-‘63	Het huwelijk van Jutka Rona en Rob Mol wordt in 1959 ontbonden.
	Rona woont in Amsterdam aan de Amstel 22, in het vroegere appartement van fotograaf Kryn Taconis die naar Canada emigreert. Voor het eerst heeft zij een eigen donkere kamer.
1960	Voor de film Makkers staakt uw wild geraas van Fons Rademakers maakt Rona de stills. Daar ontmoet zij schrijver en regisseur Dimitri Frenkel Frank (geboren te München in 1928). Zij gaan samenwonen.
1963	In oktober vestigt het paar zich in de Gabriël Metsustraat waar Jutka Rona tot op heden woont en werkt. In het huis worden een studio en een donkere kamer ingericht.
	Op 4 december wordt hun dochter Lili (Catharina) Frenkel Frank geboren.
	Als Frenkel Frank voor een televisiedocumentaire naar Israël reist, gaat Jutka mee om foto’s te maken. Tijdens een korte vakantie komt zij, voor de eerste keer na haar vertrek in 1936, weer in Boedapest.
1966	Op 14 januari wordt hun zoon Dimitri (Imre Michael) Frenkel Frank geboren.
	Met journaliste Eva Smit begint Rona een langdurige samenwerking. Zij reizen veel samen in binnen- en buitenland voor Eva en Televizier. Tegelijkertijd werkt zij aan een televisieserie (Een zekere Josefien), door Dimitri Frenkel Frank geschreven en geregisseerd. Voor de tussenshots die normaal met een filmcamera worden opgenomen maakt Jutka per aflevering een vijftigtal foto’s van bijvoorbeeld straten waar de acteurs aan komen lopen of de gebouwen waar zij in- en uitgaan.
1967-’91	Toneeldecorontwerper Cor Hezemans vraagt Rona in 1967 om opnamen te maken van een van zijn decorontwerpen. Het resultaat is zo goed dat Jutka kort daarna Guus Oster, directeur van de Nederlandse Comedie, voorstelt om zijn voorstellingen fotografisch vast te leggen. Na proefopnamen wordt zij aangenomen als ‘huisfotografe’ van de Nederlandse Comedie.
	Van 1967 tot 1991 werkt zij als vaste fotograaf voor verschillende gezelschappen en fotografeert zij een aantal vrije producties.
1968	Na een relatie van acht jaar gaan Dimitri Frenkel Frank en Jutka Rona ieder hun eigen weg. Zij neemt de zorg voor de kinderen op zich.
	Voor Marianne David, modeontwerpster van Metz & Co., fotografeert zij een aantal nieuwe collecties.
1970	De laatste show van Wim Sonneveld wordt door Rona gefotografeerd. Ook worden haar foto’s gebruikt voor de platenhoes van deze show.
	Rona wordt lid van de GKf.
1971	Voor het Nederlandse gedeelte van Mira, de nieuwe film van Fons Rademakers, maakt Rona de stills.
1972	Voor Stichting ManVrouwMaatschappij (MVM) maakt Rona een satirische kalender over de rol van de man in de maatschappij.
1972-’74	Naast conventionele toneelproducties fotografeert Rona de experimentele en spraakmakende serie The Family van Lodewijk de Boer, waarvan in 1974 een boek en een film verschijnen.
1973	Zij maakt foto’s van het net opgerichte Vrouwenhuis in Amsterdam.
1974	Imre Rona overlijdt. Jutka Rona komt in het bestuur van ABC Press.
	Zij maakt deel uit van de adviescommissie voor de documentaire foto-opdracht van Amsterdam Foto’s voor de Stad. Gedurende een heel jaar maakt zij, elke middag op hetzelfde uur en op dezelfde plek, twee opnamen in de Wolvenstraat. Deze serie resulteert in het boekje Wolvenstraat 1974, tussen 12 en 2 dat bij Mart Spruyt wordt uitgegeven.
	In opdracht van uitgeverij Het Spectrum reist zij langs de wijngebieden in Duitsland en Luxemburg ten behoeve van de Wijnatlas.
1976	Rona krijgt via Aart Klein een grote opdracht van Cinecentrum om voor het IPO (Inter Provinciaal Overleg) dia-voorlichtingsprogramma’s te maken over het milieu. Voor de techniek van de luchtopnamen vraagt zij raad aan vakfotograaf Kryn Taconis.
	Voor regisseur Mady Saks maakt ze foto’s voor de film Vrouwenhuis.
1977	Zij maakt de foto voor het affiche van de nieuw opgerichte stichting Amazone (voor en door vrouwen) en zit een paar jaar in het bestuur. Zij houdt zich bezig met de tentoonstellingen.
1978	Zij verblijft een paar maanden in Toronto in het kader van een kunstenaarsuitwisseling, georganiseerd door de Gemeente Amsterdam.
1978-’85	Rona gaat een samenwerking aan met het maandblad voor woonwagenbewoners Het Wiel, waarvoor ook Eddy Posthuma de Boer werkt.
1979	Voor Nieuwe Revu reist Rona met journalist Derk Sauer naar Zuid-Libanon om verslag te doen van het leven van een ‘vredessoldaat’. Zij legt niet het conflict vast maar fotografeert de Nederlandse Unifil-militairen.
	Voor hetzelfde tijdschrift vaart Rona met journalist Ad van Krimpen met het cruiseschip Queen Elizabeth van Southampton naar New York.
	Eveneens samen met Ad van Krimpen trekt zij met een Sami familie en hun rendieren door Lapland.
1980	In Suriname maakt Rona met journalist Rien Robijns een aantal reportages over bezoeken van Nederlandse politici aan de Surinaamse regering in verband met politieke onenigheid.
	Voor de stichting Amazone fotografeert zij tijdens de Vrouwenconferentie in Kopenhagen.
	Haar foto’s worden gebruikt voor het affiche en de film Vrouwen aller landen van Mady Saks.
1981	Wekelijks maakt zij voor Nieuwe Revu portretten van politici bij teksten van Ad van Krimpen.
1982	In opdracht van Ken Wilkie, hoofdredacteur van het tijdschrift Holland Herald, reist Rona naar Boedapest om een stedenportret te maken.
	Zij is stillfotograaf voor de film De Boezemvriend van Dimitri Frenkel Frank.
1984	Jutka maakt de foto’s van het Nederlandse gedeelte van de film Bastille van Rudolf van den Berg. Deze foto’s komen in boekvorm uit bij Tabula.
	Ook voor de film Ademloos van regisseur Mady Saks maakt zij foto’s.
1985	Voor de tweede keer bezoekt Rona Toronto in het kader van een kunstenaarsuitwisseling.
	Zij maakt foto’s voor de film De Prooi van regisseur Vivian Pieters.
	Met journaliste Jetske Mijs bereist Rona de zes eilanden van de Nederlandse Antillen. Het resultaat verschijnt in verschillende bladen en brochures.
1988	Jutka Rona maakt de foto’s voor de film Spoorloos van regisseur George Sluizer.
	Dimitri Frenkel Frank overlijdt op 18 oktober.
	Met Bart Vos reist Rona een maand door Irian Jaya (het vroegere Nieuw-Guinea, tegenwoordig Papua) en maakt daar reportages.
1989	Een wekelijkse aflevering in NRC Handelsblad van de voettocht naar Santiago de Compostela van Herman Vuijsje wordt verlucht met foto’s die Jutka vanaf 1985 maakte toen zij zelfde pelgrimstocht in etappes aflegde.
	Zij maakt de foto’s voor de kinderfilm Kunst en vliegwerk van regisseur/producent Karst van der Meulen.
1991	Op eigen initiatief volgt Rona koningin Beatrix gedurende een langere periode. Beeld en tekst worden gepubliceerd in Panorama onder de titel Beatrix, koningin en topactrice.
	In opdracht van Kosmos schrijft Rona de reisgids Boedapest en maakt er foto’s voor.
1993	Bij uitgeverij Kosmos komt het boek Langs kloosters en abdijen uit. Hierin beschrijft Rona de geschiedenis en de verblijfsmogelijkheden van deze oorden. Haar foto’s verluchtigen de tekst.
	Eveneens van uitgeverij Kosmos krijgt zij de opdracht een reisgids van Hongarije te maken.
1995	Terwijl de reisgids Hongarije verschijnt, ontstaat het idee voor een fotoserie over een fictief leven in Hongarije.
1995-’98	Met een haast wetenschappelijke benadering volgt Rona drie jaar lang het dagelijks leven van kinderen met de ziekte van Duchenne (spierdystrofie). Zij interviewt, volgt en fotografeert de kinderen en dit resulteert in het boek Op je tenen lopen.
1997	Jutka Rona’s zus Zsuzsanna overlijdt en enkele maanden later, op vijfennegentigjarige leeftijd, haar moeder Erzsébet Rona-Kármán.
2000	Het boek Een Denkbeeldig Leven. Hongaars Fotoalbum verschijnt in het Nederlands, Engels en Hongaars. Het Joods Historisch museum in Amsterdam organiseert een tentoonstelling van deze foto’s.
2001-’05	Samen met vijftien Hongaarse fotografen begint Rona aan een project om elk jaar in één week een fotografisch portret van een Hongaars dorp te maken, met als resultaat elk jaar een tentoonstelling en een boek. Dunaszekcsö is in 2001 het eerste dorp dat gefotografeerd wordt. In 2002 volgt het dorp Kötcse. In 2003 is het derde dorp Szalmatercs. In 2004 wordt het dorp Tura vastgelegd, in 2005 volgt het dorp Abaliget.
2003	Het fotoagentschap ABC Press wordt opgeheven. Het archief wordt ondergebracht in Haarlem bij het Spaarnestad Fotoarchief.
2004	Jutka Rona levert de eerste beelden aan voor een alfabet van emoties van a (angst) tot z (zwaarmoedigheid) voor een boek samen met haar oude vriend de emeritus hoogleraar psychologie Nico Frijda, die de tekst schrijft.
2005	Zij werkt verder aan het alfabet van emoties. Daarnaast maakt zij een fotografisch dagboek en werkt aan een project over zigeuners in Hongarije.

Beschouwing

Jutka Rona is een documentaire fotografe die haar onderwerpen graag op een rechtstreekse manier in beeld brengt. Dikwijls laat zij de omgeving van het onderwerp een rol meespelen, omdat deze toevoegt aan het verhaal. Close-ups zal men in Rona’s oeuvre daarom niet aantreffen, evenmin als portretten tegen witte achtergronden. Door die omgevingsruimte lijken haar opnamen vaak toevalligerwijze tot stand te zijn gekomen, alsof zij ‘en passant’ zijn gemaakt. Deze manier van werken komt mede voort uit een fotografische opvatting die Rona deelt met onder anderen Pieter Boersma: onderwerpen niet mooier willen maken dan zij zijn. Door terughoudendheid ten aanzien van verfraaiing – geen glamourachtige druktechnieken of opvallende composities – komt de inhoud van de foto’s ongehinderd tot zijn recht. Jutka Rona werkt graag alleen – niet tussen groepen persfotografen – en daaruit is haar keuze voor onder meer portret-, theater- en landschapsfotografie voortgekomen.

Jutka Rona heeft een turbulente jeugd gehad. Het gezin werd door emigratie uit Hongarije uit elkaar gedreven en werd na hereniging in Nederland nogmaals door het nazisme van elkaar gescheiden. Jutka en haar zus moesten tijdens de bezetting onderduiken bij vreemde mensen. Zij bezocht verschillende lagere scholen in de plaatsen waar zij was ondergedoken. Ofschoon haar ouders hun Hongaarse en joodse achtergrond hadden afgezworen, bleef hun verleden in alles voelbaar en zichtbaar. Botsingen tussen haar ouders onderling werden in het Hongaars uitgestreden, het interieur van het huis, het accent, de kleding en het beroep van de moeder (praktijk in Mensendieck-Cesar), alles was anders dan bij andere gezinnen in haar omgeving. De dubbelheid van een ‘gewoon’ Amsterdams meisje en ook een immigrantenkind zijn speelde in haar verdere leven een belangrijke rol. In haar werk komt dit onder andere tot uitdrukking in de afstand die zij tot haar onderwerpen houdt en in de keuze van de mensen die zij fotografeert: mensen die een bijzondere plaats in de maatschappij innemen, zoals woonwagenbewoners, zigeuners, kloosterlingen, koningin Beatrix, de kunstenares Marte Röling, de vrouwenbeweging en kinderen met een agressieve spierziekte.Jutka Rona kwam al vroeg in aanraking met fotografie via het persbureauABC Press Service van haar vader, fotogaaf en journalist Imre Rona. Ditpersbureau vertegenwoordigde vele internationaal bekende fotografen enverschafte Nederlandse fotografen, zoals Cas Oorthuys en Frits Gerritsen,opdrachten. Nadat Jutka met goed gevolg het gymnasium had doorlopen,koos zij voor het beroep van fotografe. Terugkijkend op haar keuze zegtzij dat zij behoefte voelde om haar visuele ervaringen met anderen tedelen. Daar het veelal om kortstondige momenten ging, was de cameravoor haar het aangewezen instrument. Een vaktechnische scholing was met haar ouders, die haar wilden laten studeren, niet bespreekbaar.

Vanwege haar eigen tegendraadsheid was meelopen in haar vaders persbureau ook geen optie en daardoor is Jutka in vaktechnisch opzicht onnodig lang onzeker gebleven. Toch kreeg zij van haar vader een Rolleicord en begon zij in de praktijk te oefenen. Via een medewerker van ABC Press kreeg zij kleine opdrachten toegespeeld. Daarnaast trok zij met tussenpozen naar Engeland en Scandinavië en verdiende haar brood door in nachtclubs te fotograferen en in doka’s van persbureaus te werken.

In Londen fotografeerde zij Jayne Mansfield, die met haar gezin tijdelijk in een landhuis buiten Londen was neergestreken. Zij maakte een aantal reportages, waaronder een over de Londense nachtbus, die later gepubliceerd werd in de Katholieke Illustratie en in het Engelse fototijdschrift Photography. Haar geld verdiende zij door ‘s nachts bezoekers in uitgaansgelegenheden te fotograferen. Zij werkte voor een bureau geleid door een Poolse dame, aan wie zij haar negatieven moest afgeven. Rona vond zichzelf niet succesvol in deze branche en mede vanwege onplezierige ervaringen in het nachtelijk Londen stopte zij ermee en ging terug naar Amsterdam. Daarna zocht zij haar eigen weg door zelfstandig reportages te maken die zij aan geïllustreerde bladen verkocht.

Voor het oplossen van technische problemen wendde Jutka Rona zich tot Kees Scherer en Kryn Taconis. Om zich als zelfstandig fotograaf te kunnen vestigen en korting te krijgen bij de vakhandel had zij een vakdiploma nodig en daarom ging zij alsnog de tweejarige schriftelijke cursus fotojournalistiek van de Fotovakschool te Den Haag volgen. Samen met Ed van der Elsken deed zij na één jaar in 1954 examen.

Op zoek naar werk solliciteerde Jutka Rona bij de opkomende Nederlandse cinema. De eerste productie waarvoor zij filmstills maakte was Fanfare van Bert Haanstra in 1958. Deze werkzaamheden verliepen succesvol en daarna kreeg zij opdrachten om de stills te maken voor nog tien andere Nederlandse filmproducties van verschillende regisseurs. Op de set moest zij vooral het standpunt van de cameraman goed in de gaten houden, met de acteurs mee lopen en wachten op expressieve momenten. Deze filmfoto’s werden gebruikt voor publiciteit en als documentatie- en werkfoto’s voor de film. Op de sets, waar zij alleen kon werken, voelde Rona zich meer op haar gemak dan op plekken waar persfotografen zich moesten verdringen om de beste plaat te kunnen schieten. Na een hardhandige aanvaring met agenten tijdens het bezoek van de Sjah van Perzië aan het Koninklijk Paleis op de Dam begreep zij dat persfotografie niet bij haar paste.

Haar ontmoeting in 1960 met schrijver en regisseur Dimitri Frenkel Frank vergrootte Jutka Rona’s werkterrein. Zij maakte portretten bij zijn interviews en fotografeerde bij de uitvoeringen van toneelstukken die hij schreef. Dimitri Frenkel Frank schreef voor Rona teksten bij reportages die zij maakte. Via hem en zijn broer Gregor Frenkel Frank kreeg zij ook enkele reclameopdrachten. Het was de tijd van de veelbekeken satirische televisieprogramma’s die geschiedenis maakten: Zo is het toevallig ook nog ‘s een keer (1963-1966) en Hadimassa (1967-1972). Doordat Dimitri veel thuis werkte, kwamen er geregeld mensen uit de toneel- en televisiewereld over de vloer. Door haar connecties in de wereld van theater, film en televisie kreeg Rona door de jaren heen vele acteurs, regisseurs, cabaretiers en schrijvers voor de camera.

Naast deze mensen uit de culturele wereld portretteerde zij ook Nederlandse politici voor een wekelijkse aflevering in Nieuwe Revu, bekende Nederlanders voor de wekelijkse rubriek De Zondag van… in de Viva en gewone mensen voor de rubriek ‘Wachtkamers’ van NRC Handelsblad. Een foto van voetballer Ruud Gullit, op posterformaat vereeuwigd in Taptoe, sierde lange tijd vele kinderkamers.

In haar portretten zoekt Rona naar een natuurlijke pose. De personages kijken zelden frontaal in de lens, merendeels zitten zij schuin in beeld en richten van opzij de blik op de fotograaf en de beschouwer. Zonder franje, zonder effectlicht maakt zij een korte samenvatting van een persoonlijkheid. Een goed voorbeeld is het portret van de schrijver Willem Frederik Hermans. In de wantrouwende, half ontwijkende blik achter de twinkelende brillenglazen en de zweem van een glimlach om zijn mond is het beeld van de schrijver te herkennen zoals hij zich in zijn boeken en polemieken profileerde.

Lorenzo Merlo, directeur van de Canon Photo Gallery, nam haar portretwerk op in de tentoonstelling en de catalogus Het portret door 35 Nederlandse fotografen, daarmee aangevend dat hij Rona’s portretten waardeerde.

Voor het portretteren van groepen, een genre dat zij korte tijd beoefende, is regie nodig. Toneelgezelschappen, onderwijzeressen, hotelpersoneel, koeien en bruiloftsgasten staan schouder aan schouder in de lens te kijken. Onder de titel Groepsfoto’s had Jutka Rona in 1975 een expositie bij Galerie Fiolet. Bas Roodnat schreef in NRC Handelsblad: “Als groepsfoto’s goed geregisseerd worden, kunnen ze heel interessant zijn. De poserende mensen vertellen juist door hun pose en door hun omgeving veel over zichzelf. Dat gaat ook op voor sommige van de door Jutka Rona geëxposeerde foto’s. Het is pure fotografie, rechtlijnig, zonder verfraaien of vervormende kunsten.” Kunstcriticus Bert Sprenkeling van Het Parool was minder positief: “… Tamelijk ondankbaar werk, tenzij iedereen een nabestelling wil. Bovendien lijkt het me weinig creatief. De resultaten zijn er dan ook naar en ik kan me ook niet voorstellen wat iemand er toe brengt dit ten toon te willen stellen.”

Toen Jutka Rona na haar scheiding van Dimitri Frenkel Frank de volledige zorg voor haar nog jonge kinderen op zich nam, moest zij dicht bij huis werken. Portret- en theaterfotografie boden daartoe de meest reële mogelijkheden. Zij had geen speciale voorkeur voor theaterfotografie, maar bleek er talent voor te hebben. Dankzij de repetitietijden was het gemakkelijk te combineren met het opvoeden van kinderen. Thuis nam zij de toneelstukken door zodat zij de sleutelscènes kende. Bij vaste gezelschappen – Nederlandse Comedie, Amsterdams Toneel, The Family, Hollandse Comedie en andere – werkte zij voornamelijk tijdens de generale repetities. Zij fotografeerde op momenten dat de acteurs in hun rol zaten, vrij alle emoties vertolkten en de sfeer, de decors, de belichting een geheel vormden. Bij de opnamen bewoog zij mee met de acteurs op het podium. Met voorstellingen in wording en vrije producties had zij meer moeite omdat affiches, uitnodigingen en programmaboekjes al geproduceerd moesten worden terwijl de regisseur en acteurs nog worstelden met vorm en tekst. Haar kracht lag bij het registreren van het bestaande, het zichtbare, en niet in het zelf interpreteren en raden naar de uiteindelijke vorm en emotie. Jutka Rona kreeg een goede naam als theaterfotografe bij de gevestigde toneelgezelschappen. Haar foto’s sierden meer dan twee decennia lang de dag- en weekbladen, de bladzijden van de jaarlijkse uitgave Nederlands Theater Jaarboek en de wanden van tentoonstellingsgebouwen.

In het oeuvre van Jutka Rona liggen opdrachten en vrij werk in eikaars verlengde. In stille perioden bedenkt zij zelf projecten. Haar vrije projecten hebben onder meer betrekking op een stukje Amsterdam op een bepaalde tijd van de dag (Wolvenstraat), op haar belangstelling voor bijzondere mensen (kinderen met Duchenne en Roma-zigeuners) en op haar eigen achtergrond (Hongarije). De in opdracht gemaakte projecten betreffen thema’s als milieu (Mensenwerk), vrouwenzaken (vooral voor stichting Amazone) en reisgidsen.

Begin jaren zeventig maakte Rona het project Wolvenstraat 1974 tussen 12 en 2. Het motief was het in beeld brengen en volgen van voorbijgaande en terugkerende momenten. Om dit te realiseren selecteerde zij als decor een doorgangsstraatje tussen twee Amsterdamse grachten. De straatklok was een vereist decorstuk en de mensen uit de kantoren, tijdens hun lunchpauze, moesten het beeld bevolken. Rona koos een vast camerastandpunt en volgde een jaar lang dagelijks, met twee candidachtige opnamen ‘de piek van de actie’. In de lay-out van de uitgave bij Mart Spruyt kreeg het werk een experimenteel, conceptueel karakter door het op een dubbele pagina onder en naast elkaar plaatsen van deze samenhangende reeksen beelden op klein formaat. Volgens Jutka Rona was het project niet bedoeld als experiment om de abstractie van tijd te onderzoeken, maar als een exposé van de werkelijkheid waarin bepaalde mensen (vooral kantoormensen) dagelijks op een bepaalde tijd (lunchtijd) een vaste route lopen. Achteraf blijken slechts weinig mensen herhaaldelijk in beeld te zijn gekomen. In 1981 begon Jutka Rona aan een project waarin het element tijd een vergelijkbare rol speelt. Zij maakte trouwfoto’s van een jong stel en sindsdien fotografeert zij datzelfde stel ieder jaar op dezelfde locatie, inmiddels met grote kinderen. De elementen tijd en locatie maken ook van dit project een conceptueel tijdsonderzoek.

In 1976 kreeg Rona via Aart Klein een omvangrijke opdracht van Cinecentrum voor het IPO (Inter Provinciaal Overleg), die inhoudelijk een geheel nieuwe uitdaging voor haar betekende. Voor elke provincie moest zij een dia-voorlichtingsprogramma maken over de invloed van de mens op zijn milieu. Dit programma met de titel Mensenwerk was bestemd voor vertoning op scholen en in provinciehuizen. Per provincie kreeg zij de locaties opgegeven, maar zij kon zelf bepalen welke perspectieven (luchtfoto’s) en camerastandpunten essentieel waren. Het zelf moeten uitwerken van deze opdracht in verschillende landschappelijke omgevingen gaf haar nieuwe inzichten. Daarmee deed zij later haar voordeel toen zij bijvoorbeeld de pelgrimsroute naar Santiago de Compostela in verschillende etappen liep.

Toen haar kinderen minder zorg nodig hadden, kon zij zich verder van huis begeven en reizen buiten Europa maken. Zij werkte via opdrachtgevers – voor uitgeverij Kosmos verzorgde zij vijf reisgidsen – of, wanneer het haar aan een opdrachtgever ontbrak, stelde zij zichzelf een opdracht. Nieuw was ook dat zij zich ging toeleggen op schrijven. Het eerste resultaat van deze combinatie van tekst en beeld was Holland. Kunst, Kultur und Landschaft, een omvangrijke reisgids bestemd voor de Duitse markt. Zij illustreerde de gids met eigen foto’s, waaronder luchtopnamen van het Nederlandse landschap, en met reproducties van kunstwerken. Daarna volgden de reis- en stedengidsen Boedapest, Wenen, Cuba en Hongarije, het boek Langs kloosters en abdijen en de vernieuwde versie van dit boek, Een wereld van stilte. Proef het kloosterleven van de 21e eeuw. In al deze gidsen dienen de teksten als toeristische trekker en zijn de foto’s weinig prominent.

Voor Nieuwe Revu, Het Vrije Volk en andere bladen maakte Rona reportages met verschillend karakter. Sommige daarvan waren politiek getint. In 1979 kreeg Jutka Rona samen met journalist Derk Sauer van Nieuwe Revu de opdracht naar Zuid-Libanon te gaan, waarheen een bataljon Nederlandse militairen als onderdeel van een Vredesmissie van de Verenigde Naties werden gestuurd. Rona maakte zich over de uitzending van deze onervaren jongens erg boos en mede daardoor kreeg zij deze opdracht. De dienstplichtige militairen werden op vrijwillige basis uitgezonden, maar waren vrijwel onwetend waarvoor zij tekenden. De opdracht was om de strijdende partijen uit elkaar te houden, namelijk het Israëlische leger, de Palestijnse PLO en de christelijke milities van majoor Hadad. Rona fotografeerde onder meer de militairen in een bivak in de openlucht, nachtelijke patrouilles bij het eerste ochtendlicht en een bezoek van een commandant bij een Libanese familie.

Het effect van de Unifil-reportage was onder meer dat Rona eenjaar later, in 1980, met journalist Rien Robijns van Het Vrije Volk naar Suriname werd gezonden om reportages te maken van Nederlandse politici die het land bezochten in verband met de spanningen tussen beide landen, in een poging om de betrekkingen te herstellen. Desi Bouterse was op de achtergrond al politiek actief. Rona maakte onder meer een foto van de Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken, De Koning, die openlijk ruzie had met iemand van de Surinaamse regering.

In 1979 bezocht Rona in Toronto Canadezen die Nederland hadden helpen bevrijden en maakte een serie portretten en interviews. Als het ware als een vervolg daarop maakte zij in 1989 een reportage over de laatste ooggetuigen van de invasie in Normandië in 1944. Deze reportage werd in 1994 door een documentairemaker gebruikt als basis voor een televisiedocumentaire ter herdenking van de invasie, vijftig jaar daarvoor.

Drie jaar lang volgde Rona het leven van kinderen met de ziekte van Duchenne, een progressieve spierziekte die in snel tempo het spierweefsel afbreekt. Zij wilde hun dagelijks leven met alle ups en downs in foto’s en teksten proberen te vangen. Daarbij had zij ook aandacht en grote bewondering voor de ouders en familie van de patiënten. Luisteren, kijken en de kinderen vooral in hun waarde laten, was Rona’s uitgangspunt.

Deze langlopende, eigen opdracht resulteerde in een fotoboek, Op je tenen lopen, waarin Rona een selectie uit haar foto’s publiceerde met eigen teksten. De foto’s – paginagroot of soms met twee per pagina afgedrukt – laten de kinderen zien bij het spel met andere kinderen of met hun ouders, bij het toedienen van medicijnen, bij het trots tonen van een nieuwe rolstoel, kortom in vrolijke en verdrietige momenten. De teksten vormen aanvullende verhalen over het schoolgaan, over het verloop van de ziekte, de emoties van de kinderen en hun confrontaties met ‘normale’ situaties die voor hen barrières zijn.

Sinds 1993 is haar geboorteland Hongarije een belangrijk werkgebied voor Jutka Rona geworden. Het begon met de opdracht voor een reisgids over Hongarije voor uitgeverij Kosmos. Zij leerde vervolgens Hongaars spreken en zij verblijft met regelmaat in haar flat in Boedapest. Het plan om een gefingeerde autobiografie in foto’s te gaan maken bleek een uitvoerbare opgave. Zij volgde en fotografeerde mensen met wie zij zich verwant voelde en personages die zij zelf geweest had kunnen zijn als zij onder het communisme in Hongarije was gebleven. Dit resulteerde in een boek, Een denkbeeldig Leven. Hongaars fotoalbum, met eigen teksten van Rona, dat bij Thomas Rap in het Nederlands, Engels en Hongaars werd uitgegeven.

Een ander project dat zij in haar geboorteland uitvoert, is het vastleggen van het Hongaarse dorpsleven. Samen met een groep van vijftien Hongaarse fotografen vereeuwigt zij elk jaar een ander Hongaars dorp, het leven en de traditionele activiteiten van de dorpsbewoners. Achteraf worden de foto’s gebundeld in boekvorm en tentoongesteld. Tijdens haar verblijven in Hongarije werkt zij ook aan een project om Hongaarse zigeuners te fotograferen die wonen op plekken waar in de Tweede Wereldoorlog de massamoorden op hun voorouders en familieleden hebben plaatsgevonden en nu nog de massagraven liggen. In dit historische gebied van de holocaust gaat het ‘gewone’ leven weer zijn gang. Rona’s foto’s geven daarvan verslag, maar incorporeren ook een zweem van het verleden.

Na het werken met de Rolleicord is Jutka Rona overgestapt op kleinbeeldcamera’s, voornamelijk Leica’s (tot twee keer toe werden deze bij een inbraak gestolen; zij werden vervangen door het nieuwste type). Rona maakte die keus mede op advies van Henri Cartier-Bresson, een relatie van haar vader, met wie zij correspondeerde over de kwaliteit van haar foto’s. Afhankelijk van het onderwerp gebruikt zij zwart-wit of kleurenfotografie. Dagelijkse onderwerpen als het straatleven of het portret worden in zwart-wit opgenomen, uitheemse onderwerpen als Papoea’s, Sami en landschappen in kleur. Exotische oorden en mensen inspireren en fascineren haar en dat is af te lezen aan haar foto’s. Het lijkt alsof zij zich ver van huis meer bekommert om een ‘mooi’ beeld maken dan in een vertrouwde omgeving. De visuele verslagen in kleur zijn ruimtelijk en rustig en helder qua opbouw.

De Roma-zigeuners in Hongarije fotografeert zij in zwart-wit om niet in het stereotype beeld van het kleurrijke zigeunerleven te vervallen. Zwart-wit abstraheert meer en benadrukt de tijdloosheid. Haar eigen dagboek fotografeert zij juist weer in kleur, omdat het dagelijkse leven kleur heeft. Lichtval heeft veel betekenis in Rona’s werk als instrument om diepte, transparantheid en leven te creëren. Daarnaast speelt datgene wat zich in de periferie van de foto bevindt in haar werk een rol. Een foto isoleert een gedeelte uit het echte leven; deze uitsnede krijgt een sterkere, soms zelfs andere betekenis. Rona wil laten zien dat het leven buiten de kadrering doorgaat en prefereert rommelige kaders om dat aan te geven. Zij ontwikkelt zelf haar zwart-wit films en drukt ze meestal zelf af; kleurwerk gaat naar een laboratorium.

Jutka Rona heeft vele fotografische disciplines beoefend, van politiek getinte reportages tot portret-, theater- en landschapsfotografie. Haar sterkte ligt daar waar zij in rust kan gadeslaan en fotograferen. Wars van tradities, stromingen of veranderende opvattingen werkt zij op eigen wijze al meer dan vijftig jaar aan een oeuvre dat vele aspecten van de Nederlandse culturele en politieke geschiedenis omvat.

Documentatie

Primaire bibliografie

(eigen publicaties: tekst, eventueel met foto’s, maar ook fotoboeken e.d.)

Jutka Rona, De harinkjes gaan hinkelen, in Tombola 17 april 1954, p. 6-7.

Jutka Mol-Rona, “O, bent u fotojournaliste?”, in Tussen de rails. Maandblad voor de Nederlandse Spoorwegen 7 (mei 1959) 12, p. 31-32 (met foto’s).

Jutka Rona, Wolvenstraat 1974, tussen 12 en 2/between 12 and 2, Amsterdam (Mart Spruyt) 1975 (met foto’s).

Jutka Rona, Ons erf, in Nieuwe Revu (30 september 1977) 39, p. 34-35 (met foto’s).

Jutka Rona, Holland. Kunst, Kultur und Landschaft. Ein Reisebegleiter durch Stadte und Provinzen der Niederlande, Keulen (DuMont) 1979 (met foto’s) (serie: DuMont-Dokumente).

Jutka Rona, Onze Canadese bevrijders komen weer, in Nieuwe Revu (7 december 1979) 49, p. 38-43 (met foto’s).

Jutka Rona, Craig Russell, in Nieuwe Revu (18 januari 1980) 3, omslag, p. 28-35 (met foto’s).

Jutka Rona, Nederland. Kunst en Kuituur in stad en land, De Bilt (Cantecleer) 1981 (met foto’s).

Jutka Rona, De Bromvlieger, in Nieuwe Revu (26 maart 1982) 12, p. 36-41 (met foto’s).

Jutka Rona, De laatste ooggetuigen van operatie Overlord, in Zero 4 (mei 1982) 3, omslag, p. 52-61 (met foto’s).

Jutka Rona, Budapest revisited, in Holland Herald 17 (juli 1982) 7, p. 33-39 (met foto’s).

Jutka Rona, Waddenfotograaf, in Wadden 19 (februari 1984) 1, p. 26-30 (met foto’s).

Jutka Rona, Schiermonnikoog op zichzelf, in Avenue 19 (oktober 1984) 10, p. 90-99 (met foto’s).

Jutka Rona, The road to Santiago, in Holland Herald 24 (februari 1989) 2, p. 24-29 (met foto’s).

Jutka Rona, Op stap naar Santiago, in Rails 38 (april 1989) 4, p. 31-35 (met foto’s).

Jutka Rona, Artsenij in een ander tijdperk, in Search. Magazine voor medici (oktober 1989) 4, p. 40-45 (met foto’s).

Jutka Rona, De rendieren en hun gevolg, in Search. Magazine voor medici (december 1989) 5, p. 44-49 (met foto’s).

Jutka Rona, Oesters verdedigen zich tegen stress en parasiet, in Search. Magazine voor medici (maart 1990) 1, p. 42-46 (met foto’s).

Jutka Rona, Pelgrimstocht door Frankrijk, in De Kampioen 105 (april 1990) 4, p. 16-19 (met foto’s).

Jutka Rona, Achter het ijzeren gordijn, in Residence 3 (juni 1990) 3, p. 26-31 (met foto’s).

Jutka Rona, Waar is de pudding van gisteren?, in Search. Magazine voor medici (september 1990) 3, p. 28-29 (met foto’s).

Jutka Rona, Brussel als hoofdstad van Art Nouveau, in Transfer 1 (september 1990) 4, p. 50-55 (met foto’s).

Juka Rona, Boedapest, Utrecht/Antwerpen (Kosmos) 1991 (met foto’s).

Jutka Rona, Beatrix koningin en topactrice, in Panorama 78 (25 april 1991) 18, p. 32-41 (met foto’s).

Jutka Rona, Wenen, Utrecht/Antwerpen (Kosmos) 1992 (met foto’s) (serie: Kosmos reisgids) (idem: Utrecht/Antwerpen (Kosmos-Z&K) 3e geh. herz. dr., 1997).

Jutka Rona, Boedapest, Utrecht/Antwerpen (Kosmos) 1993 (met foto’s).

Jutka Rona, Cuba, Utrecht/Antwerpen (Kosmos) 1993 (met foto’s) (serie: Kosmos reisgids) (idem, Utrecht/Antwerpen (Kosmos-Z&K) 4de geh. herz. dr., 1997).

Jutka Rona, Langs kloosters en abdijen. Routes in Nederland en België, Utrecht/Antwerpen (Kosmos-Z&K) 1993 (met foto’s).

Jutka Rona, Het verhaal van een pelgrimsreis, in Reizen 56 (januari 1993) 1, p. 52-53 (met foto’s).

Jutka Rona, De erfenis van Hannibal, in Reizen 56 (februari 1993) 2, p. 68-72 (met foto’s).

Jutka Rona, Van Slovenië naar Slowakije, in Reizen 57 (maart 1994) 3, p. 81 (met foto’s).

Jutka Rona, Hongarije, Utrecht/Antwerpen (Kosmos-Z&K) 1995 (met foto’s).

Jutka Rona, Joop Swart, in Judith Postema en Vera Weyman (eindred.),Joop Swart. 60 jaar De Geïllustreerde Pers, z.p. (De Geïllustreerde Pers) 1996, p. 10-11.

Jutka Rona, Op je tenen lopen. Leven met de ziekte van Duchenne, Amsterdam (Thomas Rap) 1999 (met foto’s).

Jutka Rona, Een denkbeeldig leven. Hongaars fotoalbum, Amsterdam (Thomas Rap) 2000 (met foto’s) (idem Engelse ed.: An imaginary life. Hungarian photo album, Amsterdam/Budapest (Rap/Interart Stúdió) 2000; Hongaarse ed.: Jelenben élÐ múlt. Magyar életképek, Amsterdam/Budapest (Rap/Interart Stúdió) 2000).

Jutka Rona, Een toevluchtsoord voor zoekenden, in AD Magazine (24 november 2001) omslag, p. 12-17 (met foto’s).

Jutka Rona, Een wereld van stilte. Proef het kloosterleven van de 21e eeuw, Utrecht/Antwerpen (Kosmos-Z&K) 2001 (met foto’s).

Elsbeth Struijk van Bergen en Jutka Rona, Dames van Zuid. Gezichten uit de Beethovenstraat, Amsterdam/Antwerpen (Veen) 2002.

(foto’s in boeken, tijdschriften en ander drukwerk)

Vizier 12 juni 1954.

De Houthandel 23 oktober 1954.

Vizier 23 oktober 1954.

De Wereldkroniek 17 september 1955 [“Kirk” in actie als Vincent van Gogh].

Zondagsvriend 29 september 1955 [Vincent van Gogh-film].

De Spiegel 1 oktober 1955 [Vincent van Gogh-film].

Le Soir Illustré 12 juli 1956 [Amsterdam ontvangt Prinses Beatrix].

De Wereldkroniek 21 juli 1956 [Rembrandt herboren],

Frankfurter Illustrierte ( 26 juli 1956) 32 [De Nachtwacht].

Zondagsvriend 26 juli 1956 [De Nachtwacht].

De Spiegel 20 oktober 1956 [Nicolaas van der Mey].

E. Karman-Rona, Gymnastiek voor aanstaande moeders, in Libelle [Belgische editie] 12 (12 maart 1957) 11, p. 21-22 (idem in tijdschrift Ihre Freundin).

E. Karman-Rona, Gymnastiek voor aanstaande moeders, in Libelle [Belgische editie] 12 (19 maart 1957) 12, p. 62-63 (idem in tijdschrift Ihre Freundin).

E. Karman-Rona, Gymnastiek voor aanstaande moeders, in Libelle [Belgische editie] 12 (26 maart 1957) 13, p. 24, 26-27 (idem in tijdschrift Ihre Freundin).

E. Karman-Rona, Gymnastiek voor aanstaande moeders, in Libelle [Belgische editie] 12 (30 april 1957) 18, p. 20 (idem in tijdschrift Ihre Freundin).

E. Karman-Rona, Gymnastiek voor aanstaande moeders, in Libelle [Belgische editie] 12 (7 mei 1957) 19, p. 26-27 (idem in tijdschrift Ihre Freundin).

E. Karman-Rona, Gymnastiek voor aanstaande moeders, in Libelle [Belgische editie] 12 (14 mei 1957) 20, p. 54-55 (idem in tijdschrift Ihre Freundin).

Revu 29 juni 1957 [Verkeersongevallen].

Revu 2 november 1957 [Hongaarse vluchtelingen na een jaar Nederland].

Jan Blokker (scenario) en Jutka Mol-Rona-(foto’s), Fanfare, Amsterdam (Moussault) 1958.

De Spiegel 3 mei 1958, p. 24, 26.

Het Parool 12 juli 1958, p. 15.

Het Vrije Volk 24 juli 1958, p. 12.

De Telegraaf 29 juli 1958, p. 5.

Algemeen Dagblad 7 augustus 1958, p. 9.

J. Castens, Zelf doen, Amsterdam (Moussault) 1959.

Nouvelles de Hollande 25 april 1959, p. 3.

Zondagsvriend 28 mei 1959, p. 20.

Katholieke Illustratie 26 december 1959, p. 54-55.

Vizier 26 december 1959.

Vizier 23 januari 1960.

Vizier 30 januari 1960.

Photographer maart 1960, p. 50-51.

Revue (28 mei 1960) 22, p. 20-21.

Vizier 18 juni 1960.

De Wereldkroniek (18 juni 1960) 25, p. 21-22.

Goed Wonen 13 (juli 1960) 7, p. 200-205.

Het nieuwe weekblad TV 7-13 augustus 1960, p. 5.

Elseviers Weekblad 20 augustus 1960.

Vizier 3 september 1960.

Vizier 24 september 1960.

Algemeen Handelsblad 26 november 1960, p. 14.

Katholieke Illustratie 31 december 1960, p. 20-22.

(Brochure) Collectieve Biercampagne 1961/1962, p. 2-15.

De Spiegel (17 januari 1961) 17, p. 44-45.

Algemeen Handelsblad 28 januari 1961, supplement p. 3.

De Spiegel 31 januari 1961, p. 44-45.

Algemeen Handelsblad 4 februari 1961, p. 19.

Algemeen Handelsblad 14 maart 1961, p. 9.

Beatrijs 19 (12 april 1961) 16, p. 62-63.

Fortune mei 1961, p. 159.

De Spiegel 13 mei 1961, p. 3, 6-9.

Beatrijs 19 (16 september 1961) 37, p. 32-33.

(Brochure) Smalfilm 10 december 1961.

Algemeen Handelsblad 16 december 1961, p. 7.

Het Boek van Nu januari 1962, p. 95.

Ons kind en wij 1 (april 1962) 3, p. 79.

Ons kind en wij 1 (mei 1962) 4, p. 110-111.

Ons kind en wij 1 (juni 1962) 5, p. 145.

Ons kind en wij 1 (juli/augustus 1962) 6, p. 175.

Algemeen Handelsblad 7 juli 1962, p. 7.

De Spiegel (11 augustus 1962) 45, p. 30-32.

Algemeen Handelsblad 25 augustus 1962, p. 10.

De Spiegel 25 augustus 1962, p. 44-45.

De Spiegel 8 september 1962, p. 6-7.

Ons kind en wij 1 (november 1962) 9, p. 274-275.

Catalogus World Press Photo ’62, Amsterdam (Arbeiderspers) 1962, p. 118.

Elisabeth Rona-Karman, Gymnastiek voor de aanstaande moeder, Lochem (De Tijdstroom) z.j. [1963], omslag, p. 12-13, 15-17, 19-22, 24-29, 31-32, 34, 36, 38-41, 44-45, 47-51, 53-54.

Ons kind en wij 1 (januari 1963) 11, p. 335.

Algemeen Handelsblad 23 februari 1963, p. 7.

Ons kind en wij (maart 1963) 12, p. 368-369.

NCRV omroepgids 39 (23 april 1963) 16, p. 21.

KRO [gids] 21 april 1963, p. 47.

Avrobode 21 april 1963, p. 16-17, 19.

Goed Wonen (juli 1963) 7, p. 4.

Goed Wonen (augustus 1963) 8, p. 1.

Katholieke Illustratie 97 (12 augustus 1963) 33, p. 32-34.

Katholieke Illustratie 17 augustus 1963, p. 32-34.

Algemeen Handelsblad 8 februari 1964, p. 1.

Catalogus World Press Photo ’64, Amsterdam (Arbeiderspers) 1964, p. 66.

Gerrit Borgers e.a. (samenstelling), De beweging van vijftig, Amsterdam/Den Haag (De Bezige Bij/Nederlands Letterkundig Museum) 1965, p. 100 (serie: Schrijvers prentenboek 10).

(Brochure) le-ken moes-ten be-ter we-ten, Olga matrassen – Leidse Matrassenfabriek, 1966, omslag, p. 1, 4, 6, 8-10, 12, 14-15.

Rinus Ferdinandusse, Jan Blokker en Dimitri Frenkel Frank, Zo is het toevallig ook nog ‘s een keer, Amsterdam (Van Ditmar Polak & Van Gennep) 1966, p. 11, 21, 23, 69-70, 88, 99, 104, 118, 125, 127, 156-157.

Dimitri Frenkel Frank, De witte dijen van Beebie, Amsterdam (Polak & Van Gennep) 1966, omslag.

Nederlands Theater Jaarboek 16 (1966-1967), p. 52, 54, 67.

Het toneel theatraal 88 (1966-67) 2/3, p. 95.

Norddeutscher Rundfunk programma abonnementskonzert, Hans Schmidt-Isserstedt, 1967.

(Brochure) The Continental Bodega company (mei-juni 1967) 7, p. 11.

De vrouw en haar huis 61 (augustus 1967) 8, p. 459-461.

Stedelijk Jaarverslag Amsterdam 1967, p. 96.

Nederlands Theater Jaarboek 17 (1967-1968), p. 49, 56, 69, 78.

Dimitri Frenkel Frank, Hoe ik van mijn vrouw leerde houden & andere curiosa, Amsterdam (Polak & Van Gennep) 1968, omslag.

(Brochure) Maison de Bonneterie (1968-69).

De Wereldkroniek (7 december 1968) 49, omslag, p. 8.

Nederlands Theater Jaarboek 18 (1968-1969), p. 55, 58, 60, 65, 71, 79, 85.

Catalogus tent. Theater in blik, Amsterdam (Toneelmuseum) z.j. [1969], ongepag.

David M. Jacobs, Israël, Utrecht/ Antwerpen (Bruna & Zoon)) z.j. [1969], p. 65, 93, 98 (serie: De wereld in kleur. Zwarte Beertjes 1208).

Guus Rekers (samenstelling), G.A. Bredero. De Spaanse Brabander. Tekst/documenten/achtergronden, Amsterdam (Moussault) 1969, p. 129-144.

Het toneel theatraal 90 (1969) 3, p. 213-215.

Het toneel theatraal 90 (1969) 4, p. 292-293.

Karel van Muyden, Pleidooi voor Nederlandstalig ‘theatertreffen’, in Akt 17 (juni 1969), p. 126.

Avenue september 1969, p. 84-91.

Bij de Tijd (oktober 1969) 2, p. 10.

Studio 28 december 1969, p. 7.

Nederlands Theater Jaarboek 19 (1969-1970), p. 57, 59, 67, 70-71, 78.

(Brochure) Berichten uit Amerika – artikelen over de bevrijding van de vrouw, 1970, omslag, p. 3, 23, 31.

Willem Frederik Hermans, Paranoia, Amsterdam (Van Oorschot) [6de dr.], 1970, omslag (idem 7de en 10de dr.).

G.J. de Voogd (samenstelling), Facetten van vijftig jaar Nederlands toneel 1920-1970, Amsterdam (Moussault) 1970, p. 152-153, 210, 222.

Akt 18 (januari 1970), p. 8, 10.

Panorama 57 (13 juni 1970) 25, p. 39-43.

Nederlands Theater Jaarboek 20 (1970-1971), p. 50, 57-58, 62, 65, 78, 81.

J. Bernlef, Het verlof, Amsterdam (Querido) 1971, omslag.

Willem Frederik Hermans, De donkere kamer van Damokles, Amsterdam (Van Oorschot) 10de opnieuw herz. dr., 1971, omslag (idem 11de dr., 1978).

Willem Frederik Hermans, Tranen der acacia’s, Amsterdam (Van Oorschot) 12de herz. dr., 1971, omslag (idem 13de dr.).

Gerrit Krol, APPI. Automatic Poetry by Pointed Information. Poëzie met een computer, Amsterdam (Querido) 1971, omslag.

Het toneel teatraal 92 (1971) 1, p. 52, 57.

Theater, Klank & Beeld 2 (1971-72) 3/4, p. 62.

Nederlands Theater- en Televisie Jaarboek 21 (1971-1972), p. 62, 75, 78-79, 84-85.

Ouders van Nu februari 1971, p. 63.

Libelle (20 maart 1971) 13, p. 3, 74-77.

Barbarber (april 1971) 84, omslag (achterzijde).

Prinses 3 juli 1971, voorplaat.

Bertold Brecht, De visioenen van Simone Machard, z.p. [Amsterdam] (Amsterdams Toneel] z.j. [1972].

Hugo Claus, Gebed om geweld, Amsterdam (De Bezige Bij) 1972, omslag (serie: Dar pockets 4).

Hugo Claus, De vossejacht. Toneelstuk in vijf bedrijven, Amsterdam (Amsterdams Toneel) z.j. [ca. 1972].

Franz Xaver Kroetz, Thuiswerk. Toneelstuk in 20 beelden/Alleen voor mannen. Toneelstuk in 8 beelden, z.p. [Amsterdam] (Amsterdams Toneel) z.j. [ca. 1972], voor p. 1.

William Shakespeare, King Lear, Amsterdam (Amsterdams Toneel) z.j. [ca. 1972].

W. Woltz en Joost van de Woestijne, Ons lieve leven. 100 Jaar Nederlandse krantefoto’s, Wageningen (Veen etc.) 1972, p. 168.

Maandblad Wiarda Beckmanstichting 29 (maart 1972) 3, p. 109, 128, 145, 160.

de Volkskrant 15 januari 1972.

Theater, Klank & Beeld 3 (1972-1973) 4/5, omslag.

Nederlands Theater- en Televisie Jaarboek 22 (1972-1973), p. 57-61.

(Brochure) GEON, gedifferentieerd onderwijs voor kinderen van 4 tot 8 jaar, Utrecht 1973.

Dimitri Frenkel Frank, Dimitri Frenkel Frank Bulkboek, Utrecht (Knippenberg) z.j. [1973], p. 15, 24-25, 27, 29 (serie: Bulkboek 22).

Willem Frederik Hermans, Ik heb altijd gelijk, Amsterdam (Van Oorschot) 7de dr., 1973, omslag (idem 8ste en 9de dr.).

Libelle Rosita 28 (24 juli 1973) 30, p. 32-35.

Grafisch Nederland (1973) kerstnummer.

Studio 45 (31 december 1973) 53, p. 6-8.

Nederlands Theater- en Televisie Jaarboek 23 (1973-1974), p. 56, 95.

Theater, Klank & Beeld 4 (1973-74) 4, omslag, p. 78-80.

Theater, Klank & Beeld 4 (1973-74) 5/6, omslag, p. 126.

Lodewijk de Boer, The Family. Een theaterserie voor het hele gezin in vier afleveringen, Amsterdam (De Bezige Bij) 1974, omslag, p. 27-64, 66-84, 88-129, 131-148, 152-198, 200-217, 221-276, 278-282.

Marijke Harberts, Eerlijk gezegd. Interviews met vrouwen, Amsterdam (Wetenschappelijke Uitgeverij) 1974, omslag.

Mimo (22 september 1974) 1983, p. 88-92.

Toneel Teatraal 95 (december 1974) 10, p. 17-18.

Theater, Klank & Beeld 5 (1974-1975) 3/4, p. 15.

Rigo Kalkhoven, De wereld van Wim Sonneveld, Amsterdam (Amsterdam Boek BV) 1975, omslag en andere pagina’s [geen naamsvermelding bij foto’s binnenin].

Bert Voskuil (tekstbewerking) en Jutka Rona (foto’s uit de film), Rooie Sien. [filmeditie naar het toneelstuk van M. Spree], Amsterdam/Assen (Born) 1975.

Toneel Teatraal 96 (februari 1975) 1, p. 18.

Skoop 11 (april 1975) 3, p. 9, 12, 14-15.

TFF. Maandblad voor audio-visuele communicatief (mei 1975) 5, omslag.

Studio 26 juli-1 augustus 1975, p. 14.

Avenue (november 1975) 11, p. 223.

J. Bernlef, Zwijgende man, Amsterdam (Querido) 1976, omslag.

Catalogus tent. Nederlandse ontwerpers voor het theater, Amsterdam (Toneelmuseum) 1976.

Hugo Claus, Het jaar van de kreeft, Amsterdam (De Bezige Bij) 7de dr., 1976, omslag.

Fotografen 1976. Geïllustreerde ledenlijst van de beroepsvereniging van fotografen GKf, Amsterdam (GKf) 1976, p. 50-51.

Ab van Ieperen, Filmster is een vak, Amsterdam (Andreas Landshoff) 1976, omslag.

Hans Koetsier, Ik lijd verschrikkelijk, Amsterdam (Bert Bakker) 1976, omslag.

Hannes Meinkema, En dan is er koffie, Amsterdam (Contact) 1976, omslag.

Marga Minco, Je mag van geluk spreken, Utrecht (Knippenberg) 1976, p. 1 (serie: Bulkboek 46).

Het Wiel. Maandblad voor woonwagen bewoners 3 (juni 1976), p. 1, 7.

Het Wiel. Maandblad voor woonwagen bewoners 3 (oktober 1976), p. 3.

Toneel Teatraal 97 (december 1976) 10, p. 4, 6.

(Brochure) Henk Barnard, Tini Brugge en Roelf Dorfmeijer, Mensenwerk, Den Haag (Provinciaal Bestuur Zuid-Holland) 1977.

Lodewijk de Boer, The Family, Utrecht (Knippenberg) 1977, p. 1-35 (serie: Bulkboek 52).

Gerard Croiset, Paragnost. Autobiographie, Naarden (Strengholt) 1977, omslag.

Dimitri Frenkel Frank, Ja heren, ik eh …, Nieuwkoop (Hereka) 1977, omslag.

Willem Frederik Hermans, Boze brieven van Bijkaart, Amsterdam (De Bezige Bij) 1977, omslag.

Willem Frederik Hermans, De God Denkbaar, Denkbaar de God, Amsterdam (Van Oorschot) 4de dr., 1977, omslag (idem 5de dr.).

Henk van Hoorn, Veel anders hoeft het niet, Assen (Van Gorcum & Comp.) 1978, voor p. 1, p. 3, 7-8, 11-12, 15-16, 19, 23, 25, 29, 33, 37, 43, 47, 51, 53, 57, 59, 63, 69, 73.

Het Wiel. Maandblad voor woonwagen bewoners 5 (november 1978)-13 (januari 1986).

Libelle (22 december 1978) 51, p. 4-9.

H. van den Bergh, Teksten voor toeschouwers. Inleiding in de dramatheorie, Muiderberg (Dick Countinho) 1979, p. 69.

P. Beukenkamp e.a. (samenstelling), Wereld in delen. Aardrijkskunde voor havo, mavo en vwo. Dl. 1 havo, mavo en vwo, Haarlem (Gottmer educatief) 1979, p. 39.

Catalogus tent. Nederlands Landschap, Amsterdam (Canon Photo Gallery) 1979, ongepag.

Catalogus tent. The Toronto Amsterdam Artist Exchange 1976-1978, Toronto (Market gallery) 1979 (met foto’s).

Hugo Claus, Schaamte. Roman, Amsterdam (De Bezige Bij) 4de dr., 1979, omslag (idem Gde dr., 1995).

Marga Minco, Het bittere kruid. Een kleine kroniek, Amsterdam (Bakker) 20ste dr., 1979, omslag.

Alben Mol en Tony van Verre, Tony van Verre ontmoet Albert Mol, Bussum (Gooise Uitgeverij) 1979, p. 69.

B. Wewerinke, e.a., Samen leven. Sociale en sexuele opvoeding op school, Groningen (Wolters-Noordhoff) 1979, p. 22, 100.

Holland Herald 14 (1979) 8, p. 21.

HP (6 januari 1979) 1, p. 43.

Twintig 27 maart 1979.

De Groene Amsterdammer 28 maart 1979, p. 5.

Nieuwsnet (16 juni 1979) 24, p. 7-10.

Nieuwsnet (7 juli 1979) 27, omslag, p. 5.

NRG Handelsblad 18 juli 1979.

Holland Herald 14 (augustus 1979) 9, omslag, p. 3, 38-41.

Anoniem, Kunstenaarsfeesten in Paradiso. Eindverslag van een POBK-project, 1980.

Paul Babeliowsky e.a., Het feest dat Wiegel wilde, Wageningen (De Uytbuyt) 1980, p. 8.

Nico Bogaart, Paul van Eeuwijk en Jan Rogier, Zigeuners. De overleving van een reizend volk, Amsterdam/Brussel (Elsevier) 1980, p. 118, 132.

(Brochure) Kopenhagen 1980. Conferentie van de Verenigde Naties over de positie van de vrouw, Ministerie van CRM, maart 1980.

Catalogus tent. Het portret door 35 Nederlandse fotografen, Amsterdam (Canon Photo Gallery) 1980, ongepag.

Willem Frederik Hermans, Een landingspoging op New Foundland, Amsterdam (Van Oorschot) 7de dr., 1980, omslag.

Rudie Kagie, Een gewezen wingewest. Suriname voor en na de staatsgreep, Bussum (Het Wereldvenster) 1980, p. 17.

Annemarie Oster, Een moeder van niks. Verhalen, Amsterdam (De Arbeiderspers) 1980, omslag.

Fon Zwart, De chef-kok is een vrouw, Bussum/Antwerpen (Van Dishoeck/De Standaard) 1980, na p. 64, na p. 80.

Aspecten (1980) 7, p. 259-261.

Periodiek van de voorlichtingsdienst ontwikkelingssamenwerking 13 (8 mei 1980) 9, p. 7.

25 februari 1 (27 juni 1980) 1, p. 1, 3, 5.

Het Vrije Volk 1 juli 1980, p. 9.

Het Vrije Volk 12 juli 1980, p. 19.

Het Vrije Volk 19 augustus 1980, p. 11.

Het Vrije Volk 21 augustus 1980, p. 13.

Bruynzeel Kontakt september 1980, p. 3.

Trefpunt (september 1980) 9, omslag, p. 223-226.

Het Vrije Volk 4 september 1980, p. 17.

Periodiek van de voorlichtingsdienst ontwikkelingssamenwerking 12 (28 november 1980) 19, p. 14-15.

Studio 52 (december 1980) 51, p. 14-15.

KBB. Samenvatting jaarverslag 1980/81 p. 1, 3, 7-10.

Het aanzien van 1980. Twaalf maanden wereldnieuws in beeld, Amsterdam 1981, p. 134-135, 155.

Willem Frederik Hermans, Wittgenstein, Amsterdam (De Bezige Bij) 1981, omslag.

Willem Frederik Hermans, Een wonderkind of een total loss, Amsterdam (Van Oorschot) 11de dr., 1981.

Fred Zurel (hoofdred.), Nieuwe geïllustreerde encyclopedie. Deel 4, Amsterdam (Trendboek) 1981, p. 182.

Aspecten (1981) 4, p. 172-173.

Aspecten (1981) 9, p. 377.

Variant, wekelijks bijvoegsel Nederlands Dagblad 24 januari 1981, p. 1.

Opzij september 1981, p. 52-55.

Voorwaarts 1 (21 september 1981) 20, p. 30-31.

Varagids 17 oktober 1981, p. 61.

VPROgids (6 november 1981) 45, p. 11.

Didaktief 11 (december 1981) 10, p. 8-10, 19.

John Bette, Energievisie 1. Leerlingenboek, Culemborg (Edinfo) 1982, p. 25.

Albert Heiman, Avonturen aan de Wilde Kust. De geschiedenis van Suriname met zijn buurlanden, Alphen aan den Rijn (Sijthoff) 1982, p. 130, 196-197, 201.

Jord den Hollander, Nederlandse zeilvlieggids, Amsterdam (Nederlandse Zeilvliegstichting) 1982, p. 2, 10.

Wim lbo, En nu de moraal… Geschiedenis van het Nederlands cabaret. 1936-1981, Alphen aan den Rijn (Sijthoff) 1982, p. 62.

Maria L.I.P Schopman e.a., Amazone voor & door vrouwen 1977-1982, Amsterdam (Stichting Amazone) 1982, p. 2, 10.

Henriëtte Verduin-Muller, Geoscoop. Aardrijkskunde voor het lbo onderbouw. Leerlingenboeken Dl 2., Amsterdam (Meulenhoff-Educatief) 1982, p. 27.

Serpentine 2 (1982) 5, p. 31-34.

Home Art 3 (1982) 9, omslag.

Didaktief 12 (januari 1982) 1, p. 1-6, 9-11.

Internationale Samenwerking 15 januari 1982, p. 19.

Bon Vivant maart 1982, p. 7.

Zero 4 (maart 1982) 1, p. 9.

Didaktief 12 (april 1982) 4, p. 6.

de Volkskrant 10 april 1982, p. 11.

Voorwaarts 2 (16 mei 1982) 15, p. 7.

Didaktief 12 (juni 1982) 6, p. 14.

Bres (juli/augustus 1982) 95, p. 21, 16.

VPRO (25 september 1982) 39, p. 19.

Didaktief 12 (oktober 1982) 8, p. 21.

Margriet (26 november 1982) 47, p. 78-81.

Panorama (10 december 1982) 49, losse omslag, p. 3, 46-53.

Internationaal Jaarboek Kunst & Antiek. Veilingopbrengsten 1982, omslag.

Het Nederlands Theaterboek 32 (1982-1983), p. 4, 32.

Marjan Berk, An Bloem. De geschiedenis van een gewone vrouw, Utrecht/Antwerpen (Veen uitgevers) 1983, omslag.

Inez van Eijk, Etiquette vandaag, Utrecht/Antwerpen (Het Spectrum) 1983, p. 8-161.

Dimitri Frenkel Frank, Ljoeba’s buik, Amsterdam etc. (Manteau) 2de herz. dr., 1983, omslag.

G.A. Kooy, GJ. Methorst en J.M. Rabbie (red.), Eén plus één is twee. Waarom zoeken mensen een partner?, Utrecht/Antwerpen (Spectrum) 1983, omslag (serie: Aula pocket 715).

de Volkskrant 2 april 1983, p. 9.

Gall & Gall magazine juni 1983, p. 5, 6, 7, 11.

Uitgaan (juli 1983) 26, p. 9-11 (idem, in Uitgaan (augustus 1983) 27, p. 14-15).

NRC Handelsblad 2 september 1983, Supplement, p. 3.

Didaktief 13 (oktober 1983) 8, p. 28.

Didaktief 13 (november 1983) 9, omslag.

Didaktief 13 (december 1983) 10, omslag.

Het Nederlands Theaterboek 33 (1983-1984), p. 20-21.

Piet Calis, Onze literatuur vanaf 1916, Amsterdam (Meulenhoff Educatief) 1984, p. 151.

Noor van Crevel e.a. (red.), Onder vrouwen, Amsterdam (Virginia) 1984, ongepag.

Kees Fens (inl.), Kijk, Annie M.G. Schmidt. De schrijfster in beeld, Amsterdam (Querido) 1984, p. 140-146.

Theo Fransen en Gerrit Gommans, Alaaf. Carnaval in Nederland & België, Utrecht/Antwerpen (Het Spectrum) 1984, p. 57d, 100a, 101b, c, 107a, 111a, b, 112a, 113b, 147a, b, 148b.

Hubert Janssen, Wim Sonneveld opnieuw nabij. Met brieven en foto’s, Baarn (Fontein) 1984, na p. 64.

Anneliese Klücks, Le Rhin romantique, z.p. (Minerva) 1984.

Dirk Kroon, Marga Minco, Culemborg (Educaboek) 1984, omslag.

Sjef Lagro (red.) en Jutka Rona en Dominique Jassin (foto’s), Bastille, een film van Rudolf van den Berg, Amsterdam (Tabula) 1984 (serie: Tabula cinema 2).

Duco van Weerlee (red.), Allemaal rebellen. Amsterdam 1955-1965. Een filmserie van Louis van Gasteren, Amsterdam (Tabula) 1984, p. 21-22, 24 (serie: Tabula Cinema 3).

Crónica da Holanda [publicatie van het culturele departement van het Nederlandse consulaat in Rio de Janeiro] (1984) 92, p. 8.

Diva 3 (januari 1984) 1, omslag, p. 24.

Holland Herald 19 (januari 1984) 1, p. 29-33.

Haarlems Dagblad 14 januari 1984.

NRC Handelsblad 16 januari 1984.

De Waarheid 16 januari 1984.

Didaktief 14 (juni 1984) omslag.

Nieuwsbrief Lesbisch Archief Amsterdam (juni 1984) 4, p. 10.

Avenue oktober 1984, p. 3-4, 90-99.

(Brochure) Barbara van Munster makeup artist, 1985.

Ina Bouman, Dames aan de Maas. Feministische thriller, Amsterdam (van Gennep) 1985, omslag.

Rob van Es en Jan Heutink (red.), Literair leven in Groningen, Groningen/Amsterdam (Gram) 1985, p. 60.

Marga Minco, Een leeg huis, Amsterdam (Bakker) 11 dr., 1985, omslag.

Harry Mulisch, Mijn getijdenboek, Amsterdam (De Bezige Bij) 2de dr., 1985.

Annemarie Oster, Verder is er niet zo veel. Herinneringen aan mijn moeder, Amsterdam/Brussel (Thomas Rap) 1985, p. 85.

William Z. Shetter en R. Byron Bird, Reading Dutch. Fifteen annotated stories from the Low Countries, Leiden (Nijhoff) 1985, p. 25.

Windbreker [wijkkrant Gouden Reael] januari 1985, p. 5.

De Groene Amsterdammer 109 (27 februari 1985) 9, p. 10-11.

Skript maart 1985 p. 22.

(serie over wachtkamers), in NRC Handelsblad 9 mei 1985, 23 mei 1985, 5juni 1985, 25 juni 1985, 4 juli 1985, 1 augustus 1985.

Jetske Mijs, Sint Maarten – Een supermarkt zonder fundament, in Het Vrije Volk 18 mei 1985, p. 21.

Jetske Mijs, Leon Melchior, de ‘redder’ van Aruba, in Het Vrije Volk 8 juni 1985, p. 21.

Nederlands Theaterboek 34 (1984-1985) = T.T. Toneel Teatraal 106 (september 1985) 8, p. 20-21,54.

Margriet (1985) kerstnummer, p. 8-9, 11.

Frank Diamand, Wie wil er nu met Hitler in de Tobbe? Gedichten, Amsterdam (Van Gennep) 1986, omslag.

Yvonne Keuls en Tony van Verre, De arrogantie van de macht, Baarn (Ambo) 1986.

Ruud A.J. Kraaijenveld, Literatuur in praktijk, Zutphen (Thieme) 1986, p. 12, 24, 124, 133.

Marga Minco, De glazen brug, Amsterdam (Bakker) 2de dr., 1986, omslag.

Marga Minco, Verzamelde verhalen 1951-1981, Amsterdam (Bakker) 4de dr., 1986, omslag.

Eva Roskam (red.), Lezen over Kees van Kooten, Den Haag (NBLC) 1986, p. 7.

Het Nederlands jaarboek film 1986 [alle films van 1985], p. 228.

Herman Schaap, Monique van den Camp en Rien T. Segers, Licht op lezen. Literatuurboek voor 14- tot 16-jarigen, Leiden (Nijhoff) 1986, p. 122.

(Brochure) Najaarsaanbieding Uitgeverij van Gennep, 1986, p. 1.

FINNPAP World nr. 4/86, p. 14-15.

Caroline Nevejan, De camera als levensgezel, in Ruimte 3 (1986), p. 19.

Toorts [ledenblad NIVON] (1986) 2, p. 4.

Heidens 4 (april 1986) 1, p. 18.

Opzij juni 1986.

Heidens 4 (juli 1986) 2, p. 5.

Vrij Nederland. Boekenbijlage 30 augustus 1986, p. 4.

De Groene Amsterdammer 110 (3 september 1986) 36, omslag, p. 12-13.

O Drom 1 (oktober 1986) 1, p. 17-19.

Het Schoolblad (30 oktober 1986) 19, p. 20-21.

T.T. Toneel Teatraal 106 (november 1986) 9. P-31-32-

Het Schoolblad (13 november 1986) 20, p. 18.

Het Schoolblad (11 december 1986) 22, p. 32.

de Volkskrant (6 december 1986) p. 5.

Taptoe 20 december 1986, p. 12-13.

Het Nederlands Jaar Boek Film 1986, p. 228.

Jaap de Boer e.a. (red.), 2×24 uur in de Provincie Utrecht, Wijk en Aalburg (Boek/Design) 1987, afb. 75, 107.

Henk van Gelder, Sonneveld, z.p. [Leiden] (Quintessence) 1987.

Yvonne Keuls, Jan Rap en z’n maat, Amsterdam (Ambo/Antos) 1987, omslag.

Jacques Klöters, 100 jaar amusement in Nederland, Den Haag (Staatsuitgeverij) 1987.

Paul Lemmens, Robert Long. Jij wou mij totaal, Amsterdam (Sijthoff) 1987, omslag.

Robert Long, Jij wou mij totaal. Alle liedteksten, Amsterdam (Sijthoff) 1987, omslag.

Hannes Meinkema, En dan is er koffie, Amsterdam (Contact) 14de dr., 1987, omslag.

Puck Rolff e.a., Leven in letters I. Deel 11, Heerlen (Open Universiteit) 1987, p. 143.

FINNPAP World nr. 2/87, p. 12-13.

Het Parool 7 januari 1987, omslag, p. 5.

Het Schoolblad (8 januari 1987) 1, p. 30.

Het Schoolblad (22 januari 1987) 2, p. 22.

NCIV Volkshuisvesting 39 (april 1987) 4, p. 164-167.

Dier 70 (mei 1987), p. 11.

De Architect 27 mei 1987, p. 49.

De Gay Krant september 1987, p. 42.

Onze Wereld oktober 1987, p. 53.

Nederlands theaterboek 36 (1986-1987) = T.T. Toneel Teatraal 108 (oktober 1987) 8, p. 58.

Holland Herald november 1987, p. 62.

Aspekt 18 november 1987.

Toneel Teatraal 108 (december 1987) 10, p. 7.

Het Nederlandse Jaarboek Film 1987, p. 73, 80, 86.

Rolf Boost, ‘Kijk naar jezelf’. Herinneringen aan de jaren 50, Weert (M & P) 1988, p. 77.

(Brochure) Bioscoop & Film, Muziek in het Duister, 1988, p. 27, 29.

(Brochure) Dienst Volkshuisvesting, Utrecht 1988, p. 1, 6, 11.

Cecile Fraaye en Bas van der Post, Alternatief op vakantie, Amersfoort (Academische uitgeverij) z.j. [1988], p. 34-35.

Yvonne Keuls, Daniël Maandag, z.p. [Amsterdam] (De Bijenkorf) 1988, omslag.

Robert H. Leek, Shakespeare in Nederland. Kroniek van vier eeuwen Shakespeare in Nederlandse vertalingen en op het Nederlands toneel, Zutphen (De Walburg Pers) 1988, p. 317, 355.

Harry Mulisch, Theater 1960-1977, Amsterdam (De Bezige Bij) 1988, omslag (serie: BBtoneel).

Emile Schra, Kijk op theater. De toeschouwer in actie, Amersfoort (Nederlands Centrum voor Amateur toneel) 1988, p. 60, 70.

Bart Vos, Himalaya-dagboek, Amsterdam/Antwerpen (Uitgeverijen Singel) 1988, omslag.

Mirjam Westen (tekst), Pearl Perlmuter beeldhouwster, z.p. [Amsterdam (Meulenhoff/Landshoff) 1988, p. 60 (afb. 77).

Het Parool 8 februari 1988.

Plaatwerk 4 (maart 1988) 22/23, p. 8-10.

Levende Talen (mei 1988) 431, p. 329.

Guus Houtzager, Tegendraads meesterschap. Een inleiding bij het werk van W.F. Hermans, in Bulkboek special najaar 1988, omslag, p. 2, 13.

Mime Krant 1 (oktober 1988) 2, omslag, p. 6.

Nederlands Theaterboek 37 (1987-1988) = T.T. Toneel Teatraal 109 (oktober 1988) 8, p. 76, 98.

Podium Kunst 1 (november 1988) 1, p. 41.

(Brochure) Sonja van de Valk, Persona. Een terugblik op negen jaar theater maken, z.p. 1989.

(Brochure tent.) Goed verkeerd. Geschiedenis van homoseksuele mannen en lesbische vrouwen in Nederland, Amsterdam (Amsterdams Historisch Museum) 1989, p. 13.

Frank Diamand, Uit Het Centraal Museum van het gevoel. Gedichten, Amsterdam (Van Gennep) 1989, omslag.

Frans Kramer en Leo Nouwen, Vijfentwintigjaar schouwburg Eindhoven. Hoogtepunten uit vijfentwintig jaar schouwburghistorie, Eindhoven (Stichting Stadsschouwburg Eindhoven) 1989, p. 77.

Documentatiemap populaire auteurs (1989) 1, omslag.

Annemarie Oster, Hoe moetje kijken?, Amsterdam (De Arbeiderspers) 1989, omslag.

Juffrouw Ida 15 (1989) extra aflevering, p. 24.

Literatuur. Tijdschrift over Nederlandse letterkunde 6 (maart/april 1989) 2, p. 67.

(serie: Herman Vuijsje wandeltocht van Santiago de Compostela naar Amsterdam), NRC Handelsblad 17 juni 1989 t/m 7 oktober 1989.

Rails 38 (juli 1989) 7, p. 16-23.

Rails 38 (augustus 1989) 9, p. 70-77.

Welzijnsweekblad 14 (22 september 1989) 38, p. 17.

Nederlands Theaterboek 38 (1988-1989) = T.T. Toneel Teatraal 110 (oktober 1989) 8, p. 81.

TV Magazine oktober 1989, p. 32.

Wetenschapswijzer 4 (10 oktober 1989) 3, p. 12.

Toneel Teatraal 110 (november 1989) 9, p. 17.

KRO Studio (3 november 1989) 43, p. 4-5.

Privé (4 november 1989) 44, p. 72-73.

Rails 38 (december 1989) 12, p. 17-21.

Search. Magazine voor medici (december 1989) 5, p. 44-49.

(Brochure) Het Concertgebouw: De echte Hongaarse zigeunermuziek, 1990.

Dimitri Frenkel Frank, Pas op datje geen woord zegt. Een toneelstuk in twee bedrijven van Dimitri Frenkel Frank, Den Haag (Stichting Nederlands Dramatisch Werk, STINEDRA) z.j. [1990], omslag (serie: Bibliotheek van het Nederlandstalig drama 4).

Lia Gieling, Toneelbeeld vanaf 1945 in Nederland, Laren/Amsterdam (V+K Publishing/Stichting Beurs van Berlage) 1990, p. 20-21, 102-103, 116.

Rudy Kousbroek (tekst), Het Paleis in de verbeelding. Het paleis voor Volksvlijt 1860-1961, Amsterdam (De Verbeelding) 1990, p. 72.

Yolanda Melsert, Een Vroom bedrog. Het karakteristieke in het acteren van Siem Vroom, Amsterdam (Nederlands Theater Instituut) 1990, p. 10.

W. Roebroeks, Oermensen in Nederland. De archeologie van de oude steentijd, Amsterdam (Meulenhoff) 1990, p. 45.

W.H.C. Tenhaeff (voorw.), Croiset paragnost. Autobiografie van Gerard Croiset, Naarden (Strengholt) 1990, omslag.

Herman Vuijsje, Pelgrim zonder God. Een voettocht van Santiago de Compostela naar Amsterdam, Amsterdam (Contact) 1990, omslag.

Maandkrant Postbank februari 1990, p. 6.

Didaktief 20 (maart 1990), p. 13.

Vooys 8 (maart/april 1990) 2, p. 29.

Utrechts Universiteitsblad 21 juni 1990, p. 1, 9.

Spoorslags zomer 1990, p. 44-49.

Transfer augustus 1990, p. 7, 62-70.

Bert Peene (samenstelling), Marga Minco, Bulkboek Special najaar 1990, p. 5.

Geografenkrant oktober 1990, p. 8, 18.

(Brochure) Intersport, 1991, omslag (achterzijde).

Ed van der Elsken, Once upon a time, Amsterdam (Fragment) 1991, p. 28.

Rob van Gaal, Een bolwerk voor de muzen. 50 jaar Stadsschouwburg Utrecht 1941-1991, Utrecht (Broese Kemink/Kwadrant) 1991, p. 124.

Ypke Gjetema, Out of Frames. Scenografie over de grenzen, Groningen (Academie Minerva Pers/Stichting theatergroep Babyion) 1991, p. 62, 98-99.

Hendrika C. Halberstadt-Freud, Freud, Proust, perversion, and love, Amsterdam etc. (Swets & Zeitlinger) 1991, omslag.

Maarten Bunt e.a. (red.), Out of frames. Scenografie over de grenzen/Crossing the borders of scenography, Groningen (Academie Minerva Pers) 1991, p. 62, 98-99.

Margriet Prinssen en Lucie Th. Vermij (samenstelling), Schrijfsters in de jaren vijftig, Amsterdam (Sara/Van Gennep) 1991, p. 120.

Het Parool 23 januari 1991, p. 5.

Panorama 25 april 1991, omslag, p. 32-39.

Ciga Hotels magazine 19 (mei 1991) 94, p. 84-93.

NRC Handelsblad 30 augustus 1991, CS, p. 1.

VARA TV Magazine 62 (31 augustus) 35, p. 22-23.

Residence 4 (september 1991) 4, p. 43-46.

Spoorslags herfst 1991, p. 44-48.

(Brochure) publiek-private samenwerking bij grootstedelijke projecten, Overleg over Ruimtelijke Investeringen, december 1991, p. 1, 3, 5, 7, 9, 11, 13, 15, 17, 19, 21, 23, 25.

(2 Brochures) Raadgevend Bureau Claessens, 1992.

(Brochure) Voyage & Culture, 1992, omslag.

Paul Damen (red.), Jong in de jaren ’60. Tijdsbeeld van een generatie, Utrecht/Antwerpen (Kosmos) 1992, p. 8-9, 12-13, 16-17, 21-21, 24-25, 26-27, 34-35, 38-39, 40-41, 44-49, 52-53, 60-61, 64-65, 72-73, 76-77, 82-83, 87, 90-91, 99, 102, 105, 112-113, 116-119.

Mariëtte Haarsma e.a. (red.), De onderkant van het tapijt. Harry Mulisch en zijn oeuvre 1952-1992, Den Haag/Amsterdam (Nederlands Letterkundig Museum en Documentatiecentrum) 1992, p. 54. (serie: Schrijverprentenboek 33).

Lucia van Heteren, Laten we gaan, Amsterdam (Nederlands Theater Instituut/International Theatre & Film Books) 1992, p. 50.

Marisa Melchers (samenstelling), Keuzemomenten van dubbeltalenten, Gouda (Van Dantzig & Lichtenveldt) 1992, p. 13.

René de Milliano, Zomer in de Pijp, Amsterdam (De Milliano) 1992, p. 17, 28-29, 33, 38, 45, 53, 65.

Joost Nijhoff, Ardèche en Drôme, Utrecht etc. (Kosmos) 1992 (serie: Kosmos reisgids).

Libelle (23 oktober 1992) 44, p. 19.

Annemarie Oster, Brieven naar boven, Amsterdam (De Arbeiderspers) 1992, omslag.

Bart Vos, Naar het Sneeuwgebergte, Amsterdam/Antwerpen (Uitgeverijen Singel) 1992, omslag.

Ons Erfdeel 35 (1992) 3, p. 367.

De Journalist 28 februari 1992, p. 3.

Ciga Hotels magazine 20 (maart 1992) 100, p. 76-85.

Wetenschapsbeleid 14 (maart 1992) 1, p. 3.

Uitleg [voorlichtingsblad Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen] 25 maart 1992, p. 31.

Haarlems Dagblad september 1992, p. 15.

Residence 5 (oktober 1992) 4, omslag, p. 34-38.

Ed van Eeden en Peter Nijssen, Jong in de jaren ’70. Tijdsbeeld van een generatie, Utrecht/Antwerpen (Kosmos-Z&K) 1993, p. 7, 13, 16-17, 22-23, 28-29, 34, 38-39, 42-45, 49-51, 58-59, 62, 66, 67, 75, 78-79, 81, 86-87, 92, 94-95, 99, 102, 110-113, 124-125.

Dimitri Frenkel Frank, Spinoza. Een toneelstuk in twaalf scènes van Dimitri Frenkel Frank, Den Haag (Stichting Nederlands Dramatisch Werk, STINEDRA) 1993, omslag.

Bartho Hendriksen en Leo Platvoet, Noordwest Spanje, Amsterdam (Odyssee) 1993, omslag, p. 34, 37, 65, 160-161, 179, 181, 198, 204.

Applaus 1 (februari 1993) 1, p. 17.

De Haak [Uitgave Haagsche Alpinisten Kring] februari 1993, p. 1.

Studentenkrant maart 1993, p. 3.

(Brochure) BulkBoek’s Dag van de Literatuur 10 maart 1993, p. 10.

Toneel Theatraal 114 ( april 1993) 4, p. 7.

De Boom van Jules Verne (december 1993) o-nummer, p. 66.

Reizen 56 (december 1993) 12, p. 62-65.

Frederik van Eeden, De kleine Johannes, z.p. [Amsterdam] (Pandora) 1994, omslag.

Graham Hancock e.a., Die Grossen Rätsel. Mythen und Mysterien, Keulen/Luzern (VGS/Motofun) 1994, p. 4, 85, 90-105 (idem Graham Hancock, Roei Oostra e.a., Mythen en mysteries. Grote raadsels uit de cultuur, Kampen (Kok) 1995, p. 4, 85, 90-97, 100-101, 103-105.)

Jac Heijer, Jac Heijer. Een keuze uit zijn artikelen, Amsterdam (International Theatre & Film Books/Stichting Pensioenfonds van het Nederlands Toneel) 1994, p. 109.

Dennis Meyer (red.), Tomaat in perspectief. Theatervernieuwing in de jaren ’60 en ’70, Amsterdam (Theater Instituut Nederland) 1994, p. 15, 40, 44.

Jeannette Nijboer, Op de lesbische tour in Amsterdam. Wandelen, fietsen, toeren in lesbisch Amsterdam, Amsterdam (VITA) 1994, p. 69.

Ellen Ombre, Vrouwvreemd. Verhalen, Amsterdam etc. (De Arbeiderspers) 1994, omslag.

Karin Schagen, Noorwegen, Utrecht/Antwerpen (Kosmos-Z&K) 1994, omslag (serie: Kosmos reisgids).

Johan Thielemans, Het paard begeerte. Aspecten van het toneel van Hugo Claus, Amsterdam (Theater Instituut Nederland) 1994, p. 38, 46, 54.

Chris In ‘t Velt (red.), Jong in de jaren ’50. Tijdsbeeld van een generatie, Utrecht/Antwerpen (Kosmos-Z&K) 1994, p. 12-13, 15, 17, 19, 25, 32-33, 37, 39, 43, 48-49, 71, 73, 77, 79, 82-83, 85, 87, 89, 96-97, 99, 101, 103, 105, 107, 109, 112-113, 115, 117, 123, 125.

Gera Vos, Hoe gaat Nederland naar Beijing? Internationaal emanicipatie beleid 1975-1995, Amsterdam (Instituut voor Publiek en Politiek) 1994, p. 18.

Elsevier 50 (29 januari 1994) 4, omslag, p. 18-24.

Toneel Theatraal 115 (maart 1994) 3, p. 9.

Algemeen Dagblad 4 maart 1994, p. 22.

VARA TV Magazine 65 (19 maart 1994) 12, p. 13.

De Groene Amsterdammer 118 (14 september 1994) 17, p. 19-20.

Ciga Hotels magazine 22 (november 1994) 115, p. 42-45.

Gala 22 december 1994, p. 46-49.

Catalogus tent. GKf. Vijftig jaren van toekomst, Groningen (Stichting Aurora Borealis) 1995, ongepag.

Annemarie Cottaar, Leo Lucassen en Wim Willems, Mensen van de reis. Woonwagenbewoners en zigeuners in Nederland (1868-1995), Zwolle (Waanders) 1995, p. 13, 37, 73.

Paul Duncan, Rome, Utrecht (Kosmos-Z&K) 1995, omslag.

Inez van Eijk, Feest! Feestvieren in Nederland door de eeuwen heen, Utrecht/Antwerpen (Kosmos-Z&K) 1995, p. 11, 13, 15-17, 25, 27, 39, 91.

Ton Heydra, De oude RAI. Niets zo lang als tijdelijk, Alkmaar (De Milliano) 1995, p. 44.

Johan van Minnen, Ongefrankeerd. Post van Multatuli, Amersfoort/Utrecht (Veen) z.j. [1995], p. 34, 66, 72.

Bob Polak, Bij de dood van Willem Frederik Hermans (1921-1995), Amsterdam (Stichting Hermansmagazine) 1995, p. 16-17, 35.

Anneke Visser e.a., Waar moet Lotje leren lopen, Amsterdam (Bas Lubberhuizen) 1995, p. 35.

(Brochure) Voyage & Culture 3 (1995), p. 8 .

VARA TV Magazine 66 (4 februari 1995) 5, p. 92-93.

O Drom 10 (maart 1995) 1, p. 16-17.

Reizen 58 (maart 1995) 3, p. 12-18.

(Brochure) BulkBoek’s Dag van de Literatuur, 15 maart 1995, p. 12.

Reizen 58 (mei 1995) 5, p. 81-88.

Waterkampioen juni 1995, p. 58.

Elsevier l0 juni 1995, p. 24.

Reizen 58 (juli 1995) 7, p. 77-82.

Tekst[blad] 1 (september 1995) 3, p. 8.

(Brochure) Uitgeverij de Arbeiderspers, najaar 1995, p. 32.

Avantgarde 16 (oktober 1995) 10-19 (maart 1998) 3.

Reizen 58 (december 1995) 12, p. 22-26.

R.L. Erenstein (hoofdred.), Een theatergeschiedenis der Nederlanden, Amsterdam (Amsterdam University Press) 1996, p. 707, 720, 753, 794.

Nel Hoenderdos, Mooie meiden en moordwijven, Utrecht (Bruna) 1996, omslag, voor p. 129.

Stef Jacobs (samenstelling), De liefste machine ooit uitgevonden. Willem Frederik Hermans en de typemachine, Tilburg (Scryption) 1996, omslag.

Kroniek 95. Volledig jaaroverzicht in woord en beeld 1996, p. 40.

Murk Salverda e.a. (red.), Tijd bestaat niet. Leven en werk van Jan Wolkers, Amsterdam/Den Haag (De Bezige Bij/Nederlands Letterkundig Museum en Documentatiecentrum) 1996, p. 83. (serie: Schrijversprentenboek 38).

Wetenschappelijke Museumgids [uitgave van Natuur & Techniek, Maastricht] (1996) 4, p. 9, 15.

O Drom 11 (maart 1996) 1, p. 27-29.

(Brochure) Scryption, Tilburg, 5 maart 1996, omslag.

NRC Handelsblad 26 april 1996, CS Literair, p. 5.

Didaktief 26 (mei 1996), p. 15.

VARATV Magazine 67 (27 juli 1996) 30, p. 6.

Geo Magazine [Japanse uitgave] augustus 1996, p. 100-101.

Reizen 59 (oktober 1996) 10, p. 30-37.

Elsevier 52 (12 oktober 1996) 41, p. 92-94.

Rotterdams Dagblad 22 oktober 1996.

Grasduinen 11 (november 1996), p. 36-44.

Anoniem, Nederland. Brug naar de wereld/The Netherlands. A bridge to the world/ etc, Utrecht/Antwerpen (Kosmos-Z&K) 1997, p. 41, 61, 75, 127, 146, 150, 158 , 180, 182-183, 203, 213-214, 226-227.

R. Assagioli, Over de wil, Utrecht (Servire) 1997, omslag.

(Brochure) Vakantie Boek ’97 – Duitsland, 1997, p. 34-35.

Pieter de Groot, Ha, die Rients! Rients Gratama veertig jaar op de planken, Leeuwarden/Ljouwert (Friese Pers Boekerij) 1997 [geen naamsvermelding bij foto’s].

Ton Heijdra, De Pijp. Monument van een wijk, Alkmaar (De Milliano) geh. herz. dr., 1997, p. 108.

Maarten Lubbers (red.), Laat de kust met rust, Amsterdam (Bas Lubberhuizen) 1997, p. 11.

Bart Vos, Hoger dan de Dhaulagiri, Amsterdam (Nijgh & Van Ditmar) 1997, omslag.

Miep Wisselink, De Pijp. Een plek om te zijn, Amsterdam (Stadsdeel de Pijp) 1997, p. 6.

Algemeen Dagblad 4 januari 1997, p. 49.

O Drom 12 (juni 1997) 2, p. 5.

NRC Handelsblad 24 oktober 1997, p. 1.

Het Parool 24 oktober 1997.

Elsevier 53, (1 november 1997) 44, p. 150.

Libelle (28 november 1997) 49, p. 22-24.

Contrast (18 december 1997) 39/40, p. 21.

J.P.M, van den Brand e.a., Verzorgen van chronisch zieke, lichamelijk gehandicapte en revaliderende zorgvragers, Baarn (NijghVersluys) 1998, p. 144, 244.

Rob van Gaal, Elisabeth Andersen, actrice, Amsterdam (Theater Instituut Nederland) 1998, p. 67, 69.

Binding 47 (februari 1998) 1, p. 6.

Oud Nieuws 1 (mei 1998) 2, p. 5-7.

Kalender Hongaars fotoalbum 1999.

Leo Dalhuisen e.a. (samenstelling), Sprekend verleden. Geschiedenis Tweede Fase. havo – Katern 3 Gezinnen en generaties in historisch perspectief, Baarn (NijghVersluys) 1999, p. 9.

Dirk Damsma, Familieband. Geschiedenis van het gezin in Nederland, Utrecht/Antwerpen (Kosmos-Z&K) 1999, p. 159, 182, 188, 194.

Ciel Heintz, Handboek positief opvoeden, Utrecht (Het Spectrum) 1999, omslag.

Ton van Schaik, Katholieken in de twintigste eeuw, Amsterdam (Athos) 1999, p. 56, 96.

Johan P. Snapper, De wegen van Marga Minco, Amsterdam (Bakker) 1999, p. 221-222, 224, 226-229.

PS van de week 10 juli 1999, p. 37.

Nieuwsbrief Management & Communicatie december 1999, p. 12.

Volkskrant Magazine 24 december 1999, p. 9.

(Brochure) Maarten Lubbers, Oud genoeg om zelf te beslissen, Amersfoort (Werkgroep 2000) 2000, omslag, p. 45-48.

Remco Campert, Al die dromen al die jaren, Amsterdam/Den Haag (De Bezige Bij/Letterkundig Museum) 2000, p. 97 (serie: Schrijversprentenboek 46).

Karin Evers (samenstelling en red.), Bert en het beeld, Amsterdam (De Bezige Bij) 2000, p. 24.

Paul Post, Henny Orri. Actrice, Amsterdam (Theater Instituut Nederland) 2000, p. 96 (serie: Portretten van Nederlandse theatermakers 4).

Friso Wiegersma, Telkens weer het dorp, Amsterdam (Nijgh & Van Ditmar) 2000, na p. 176.

Yvonne Keuls, Jan Rap en z’n maat, Amsterdam (Flamingo) 26ste dr., 2000, omslag.

Nouveau juni 2000, p. 43.

(Brochure) De Arbeiderspers, zomer 2000, p. 7.

Raymond J. Benders en Wilbert Smulders (red.), Apollo in Brasserie Lipp, z.p. [Amsterdam/Den Haag] (De Bezige Bij/ Willem Frederik Hermans Instituut) 2001, p. 82, 166, 214, 234, 244.

Paulo Coelho, Auf demjakobsweg. Tagebuch einer Pilgerreise nach Santiago de Compostela, Zürich (Diogenes Verlag) 2001, binnenzijde omslag.

Elle Eggels, Kroniek van een onbegrepen liefde, Amsterdam (Vassallucci) 2001, omslag.

A.C. Verhoef, Gehandicaptenzorg (315), Baarn (NijghVersluys) 2001, p. 382.

De Uitgever februari 2001, p. 10.

Maurice Ackermans en Theo Hoogbergen (samenstelling), Kloosters en religieus leven. Historie met toekomst, Den Bosch (Heinen) 2002, omslag, p. 98, 114, 118-120, 227, 247, 254-259, 266, 275, 278.

Paul Blom, Uitverkoren. De carrière van Conny Stuart, Amsterdam (Theater Instituut Nederland/Strengholt) 2002, p. 81.

Martien van Gastel en Paul van Houdt (eindred.), Nederlanders en hun gezagsdragers 1950-1990. Verzuiling, polarisatie en herwonnen consensus. Basiskatern bij het examenonderwerp 2003 en 2004. CSE havo/vwo, Den Bosch (Malmberg) 2002, p. 35 (serie: MeMo. Geschiedenis voor het examen).

Adriaan Monshouwer (samenstelling), Oog in oog. Hedendaagse Nederlandse fotografie, Amsterdam (SBK/De Verbeelding) 2002, p. 166-169.

Jojada Verrips, En boven de polder de hemel. Een antropologische studie van een Nederlands dorp 1850-1971, Amsterdam (Aksant) [4de] nwe en gecorrigeerde dr., 2002, omslag.

Herman Vuijsje, Pelgrim zonder god, Amsterdam etc. (Contact) 6de [uitgebr.] dr., 2002, omslag.

Ons Amsterdam januari. 2002, p. 1, 30.

Het Parool PS 4 ( 20 april 2002) 16, p. 25.

Financieel Dagblad 18 mei 2002, p. 21.

Mieke Bernink, Fons Rademakers. Scènes uit leven en werk, Abcoude (Uniepers) 2003, p. 46, 62, 70, 74.

Gregor Frenkel Frank, Those where the days. Herinneringen van een reclameman, Wormer (Inmerc) 2003, p. 135.

Jesse Goosens, Dit is Theater, Rotterdam (Lemniscaat) 2003, p. 38.

Monic Slingerland, Word toch katholiek. Praktische handreiking bij een spiritueel proces, Baarn (Ten Have) 2003, p. 75.

Herman Selleslags en Wim van Gansbeke, Julien Schoenaerts, Berchem (Uitgeverij EPO) 2003.

Robert Willemsen, De stijl van succes. Praktische tips voor zakelijke kleding en omgangsvormen, Utrecht (Het Spectrum) 2003, omslag, p. 135.

Oil & Vinegar magazine zomer 2003, p. 63.

NRC Handelsblad 26 juli 2003, p. 23.

Rommy Albers, Jan Baeke en Rob Zeeman (samenstelling en red.), Film in Nederland, Amsterdam/Gent (Filmmuseum/Ludion) 2004, p. 2, 5, 67, 100, 313, 328, 348.

Gregor Frenkel Frank, Brief aan mijn vader. De Stehgeiger/Chef d’orchestre Georg Frank, Wormer (Inmerc) 2004, omslag, p. 74-75.

Hans Schoots, Van Fanfare tot Spetters. Een cultuurgeschiedenis van de jaren zestig en zeventig, Amsterdam (Bas Lubberhuizen/Filmmuseum) 2004, omslag, p. 10, 14-15, 22, 36, 120.

Ger Verrips, Denkbeelden uit een dubbelleven. Biografie van Kare) van het Reve, Amsterdam/Antwerpen (De Arbeiderspers) 2004, na p. 224 (serie: Open Domein nr. 42).

De Parelduiker (2004) 1, p. 53.

de Volkskrant 3 juni 2004, bijlage Kunst, p.6.

Charles van Leeuwen, Vuur dat blijft branden. Gesprekken met monniken in Oosterhout, Nijmegen (Valkhof Pers) 2005, p. 9, 21, 86, 91-92, 117, 123.

Marjolein van Rotterdam, De ’80. Alles over de jaren tachtig, Utrecht/Antwerpen (Kosmos-Z&K) 2005, p. 68, 120.

HP/De Tijd 10 juni 2005, p. 52, 56.

HP/De Tijd 17 juni 2005, p. 68.

HP/De Tijd 24 juni 2005, p. 61.

HP/De Tijd 1 juli 2005, p. 71.

in Eva:

11 februari 1956, p. 4.

(23 maart 1957) 12, p. 21, 24-25.

(13 april 1957) 15, p. 30-31.

(20 april 1957) 16, p. 62-63.

(11 mei 1957) 19, p. 65.

(18 april 1964) 16, p. 97.

(11 november 1967) 45, p. 124-127.

(6 juli 1968) 27, p. 29-35.

(13 juli 1968) 28, p. 29-35.

(20 juli 1968) 29, p. 31-35.

(27 juli 1968) 30, p. 31-35.

(26 september 1970) 40, p. 12-13, 15, 18.

(3 oktober 1970) 41, p. 40-41, 43, 45, 48.

(10 oktober 1970) 42, p. 64-65, 67, 69-70.

(17 oktober 1970) 43, p. 34-35, 37, 41.

(24 oktober 1970) 44, p. 98-99, 101, 103-104.

(31 oktober 1970) 45, p. 106-107, 109-111, 113.

(7 november 1970) 46, p. 114-115, 117, 119, 122.

in Vrij Nederland:

7 juni 1958, p. 5.

30 augustus 1980.

7 oktober 1984.

2 februari 1985, p. 16.

29 juni 1985, p. 3.

10 augustus 1985, p. 34.

28 januari 1995, p. 5.

29 april 1995, p. 57-58.

6 mei 1995, p. 3, 17.

13 mei 1995, p. 72, 78.

13 januari 1996, p. 19.

17 december 2004, p. 70, 75.

in Televizier:

22 oktober 1960.

1 april 1961.

2 september 1961.

6 januari 1962.

17 februari 1962.

21 april 1962.

19 mei 1962.

26 mei 1962.

28juli 1962.

21 maart 1963.

13 juli 1963.

17 augustus 1963.

31 augustus 1963.

2 mei 1964.

12 december 1964.

24 april 1965.

29 mei 1965.

10 juli 1965.

17 juli 1965.

24 juli 1965.

2 oktober 1965.

23 oktober 1965.

20 november 1965.

27 november 1965.

8 januari 1966.

20 februari 1966.

7 mei 1966.

12-delige serie over yoga met Johnny Kraaikamp en Loesje Hamel, 25 mei-20 augustus 1966.

22 oktober 1966.

29 oktober 1966.

19 november 1966.

3 december 1966.

10 juni 1967.

1 juli 1967.

22 juli 1967.

12 augustus 1967.

4 november 1967.

18 november 1967.

20 augustus 1968.

8 februari 1969.

24 mei 1969.

2 augustus 1969.

29 september 1969.

4 oktober 1969.

15 november 1969.

18 december 1970.

22 januari 1972.

10 maart 1978.

24 oktober 1981.

14 november 1981.

27 februari 1993.

in Viva:

7 oktober 1972, p. 131.

14 oktober 1972, p. 9, 22-27.

17 februari 1973, p. 1, 55-58.

19 mei 1973, p. 110-111.

11 augustus 1973, p. 14-17.

11 oktober 1974, p. 13-17, 110-111.

12 oktober 1979, p. 34-35.

6 augustus 1982, p. 16-17.

15 oktober 1982, p. 8-9.

5 augustus 1983, p. 3, 56-57.

12 augustus 1983, p. 50.

25 september 1984, p. 9.

serie: De zondag van … [een bekende Nederlander], 5 april 1985 t/m 12 september 1986.

19 september 1986, p. 11.

7 november 1986, p. 3, 14-15.

21 november 1986, p. 3, 14-15, 17, 19.

5 december 1986, p. 68.

25 september 1987, p. 16-17.

11 december 1987, p. 73.

in Opzij:

1 (november 1972), p. 15.

1 (december 1972), p. 14-15.

2 (april 1973) p. 15.

3 (februari 1974) p. 8.

8 (september 1980) 9, p. 18-25.

9 (april 1981) 4, p. 48-49.

9 (5 mei 1981) 5, p. 48-49.

9 (september 1981) 9, p. 52-55.

10 (januari 1982) 1, p. 38-39.

10 (juli/augustus 1982) 7, omslag, p. 6-27.

in Nieuwe Revu:

(30 september 1977) 39, p. 34-35.

(3 februari 1978) 5, p. 32-33.

(3 maart 1978) 9, p. 36-37.

(10 maart 1978) 10, p. 44-45.

(7 april 1978) 14, p. 28-29.

(23 maart 1979) 12, p. 16-19.

(6 april 1979) 14, p. 20-25.

(25 mei 1979) 81, omslag, p. 13, 49-53, 57.

(15 juni 1979) 24, omslag, p. 33.

(7 december 1979) 49, p. 17, 39-43.

(11 januari 1980) 2, p. 18-25.

(18 januari 1980) 3, omslag, p. 11, 28-35.

(15 februari 1980) 7, p. 12-17.

(14 maart 1980) 11, p. 51.

(16 mei 1980) 20, p. 14-15.

(20 juni 1980) 25, p. 54.

(18 juli 1980) 29, p. 20-26.

(25 juli 1980) 30, p. 11, 38-45.

(1 augustus 1980) 31, p. 48-51, 53.

(29 augustus 1980) 35, p. 54-55.

(2 januari 1981) 1, p. 68.

(9 januari 1981) 2, p. 60.

(16 januari 1981) 3, p. 61.

(23 januari 1981) 4, p. 68.

(30 januari 1981) 5, p. 60.

(6 februari 1981) 6, p. 68.

(13 februari 1981) 7, p. 60.

(20 februari 1981) 8, p. 60.

(27 februari 1981) 9, p. 60.

(6 maart 1981) 10, p. 60.

(13 maart 1981) 11, p. 60.

(20 maart 1981) 12, p. 60.

(27 maart 1981) 13, p. 66.

(3 april 1981) 14, p. 58.

(10 april 1981) 15, p. 58.

(17 april 1981) 16, p. 78.

(8 mei 1981) 19, p. 66.

(15 mei 1981) 20, p. 66.

(29 mei 1981) 22, p. 29, 64.

(18 december 1981) 51, p. 58.

(26 februari 1982) 8, p. 3, 36-46, 51-53.

(26 maart 1982) 12, p. 38-41.

(16 april 1982) 15, p. 16-17.

(17 december 1982) 50, p. 24, 27-28, 31.

(1 oktober 1987) 41, p. 22-26.

(31 maart 1988) 14, p. 5, 50-55.

(28 juli 1988) 31, p. 3, 26-31.

(2 februari 1989) 6, p. 40-47.

in Theater Magazine:

2 (augustus 1987) 1, p. 9-10, 22, 40.

2 (1987) 2, p. 20, 30-34.

2 (oktober 1987) 4, p. 3, 6-10, 19-31, 34-35.

2 (november 1987) 5, p. 52-53.

2 (januari 1988) 6, p. 8.

2 (februari 1988) 9, p. 21, 25-30, 38.

3 (1988) 1, p. 8-9, 16-17, 23.

3 (1988) 2, p. 23-24.

3 (1988) 3, p. 7, 16, 20-21, 24.

3 (1988) 4, p. 34.

3 (1988) 5, p. 7, 30.

3 (1988) 6, p. 30, 32.

3 (1988) 7, p. 18-29, 22-23, 31.

in programmaboekjes:

Oidipous Oidipous, van Harry Mulisch naar Sophocles, Amsterdams Toneel, 1972.

Niet Bereikbaar, van Simon Gray, Accolade producties, 1976, p. 11.

Hamlet, van William Shakespeare, Theater La Luna, 1983.

Macbeth, van William Shakespeare, Stichting Theater La Luna, 1983.

De Mooiste Melodieën, Impresariaat Jacques Senf, 1984.

Nacht, Moeder…, van Marsha Norman, Nederlands Theaterbureau & Impresariaat Jacques Senf, 1984.

Onder het Melkwoud, van Dylan Thomas, Theaterwerk, 1984.

Toppers van Toen, Impresariaat Jacques Senf, 1984.

Theaterunie presenteert: produkties 1984/1985, omslag, p. 5-6, 8-12.

Jan Rap en z’n Maat, van Yvonne Keuls, Nederlands Theaterbureau & Impresariaat Jacques Senf, 1985.

Marco Bakker en Elzbieta Szmytka, Impresariaat Jacques Senf, 1985.

Toneelbloed, van Simon Gray, Nederlands Theaterbureau, 1985.

Toppers van Toen, Impresariaat Jacques Senf, 1985.

U spreekt met uw moordenaar, van Frederick Knott, Nederlands Theaterbureau, 1985.

Agnes van God, van John Pielmeier, Nederlands Theaterbureau & Impresariaat Jacques Senf, 1986.

De Moeder van David S., van Yvonne Keuls, Nederlands Theaterbureau & Impresariaat Jacques Senf, 1986.

Andre Rieux en Roxandra Voida, Impresariaat Jacques Senf, 1988.

The Mousetrap, van Agatha Christie, Hollandse Comedie i.s.m. Jacques Senf en Interpresario, 1988.

Muziek uit Duizenden, Impresariaat Jacques Senf, 1988.

Seperation, van Tom Kempinski, Nederlands Theaterbureau & Impresariaat Jacques Senf, 1988.

Tranen in de Regen, Een werkverslag van A tot Z door Jos Bours & Marlies Hautvast, Stut Theater Utrecht, 1998, omslag, p. 46, 65, 71, 85, 96, 110, 121, 124.

Het verrotte leven van Floortje Bloem, van Yvonne Keuls, Interpresario BV & Impresariaat Jacques Senf, 1988.

(Amateur) Theater Festival 16 nov.-20 nov, 23 nov.-26 nov. 1988, p. 20.

10 Kleine Negertjes, van Agatha Christie, Hollandse Comedie i.s.m. Jacques Senf en Interpresario, 1989.

Eeuwige Jeugd, van Christian Giudicelli, Nederlands Theaterbureau & Impresariaat Jacques Senf, 1989.

Arsenicum en Oude Kant, van Joseph Kesselring, Hollandse Comedie i.s.m. Jacques Senf en Interpresario, 1990.

Op Glad IJs, van Michael Pertwee en Anthony Marriott, Nederlands Theaterbureau & Impresariaat Jacques Senf, 1990, omslag achterzijde, p. 4, 9.

filmstills e.d. voor de films:

Fanfare, regie Bert Haanstra, 1958.

Makkers staakt uw wild geraas, regie Fons Rademakers, 1960.

B.P. (reclamefilm), regie Albert Brosens, 1962.

Een zekere Jozefien, 1966 (televisieserie waarvoor Jutka Rona tussenshots maakte).

Mira, regie Fons Rademakers, 1971.

The Family, regie Lodewijk de Boer, 1974.

Rooie Sien, regie Frans Weisz, 1974.

Geef die mok eens door, Jet, (Heb meelij Jet, Heere Heeresma), regie Frans Weisz, 1975.

Liefde op sterk water, regie Thom Tholen, 1972.

Vrouwenhuis (documentaire), regie Mady Saks, 1976.

Vrouwen aller landen (documentaire), regie Mady Saks, 1981.

De Boezemvriend, regie Dimitri Frenkel Frank, 1982.

An Bloem, regie Peter Oosthoek, 1983.

Ademloos, regie Mady Saks, 1984.

Bastille, regie Rudolf van den Berg, 1984.

De Prooi, regie Vivian Pieters, 1985.

Spoorloos, regie George Sluizer, 1988.

Kunst en vliegwerk, regie Karst van der Meulen, 1989.

Secundaire bibliografie

(publicaties over de fotograaf en haar werk):

Edith Bare, Haar camera’s in een netje, in Elseviers Weekblad 27 juli 1968.

Hanneke Meerum Terwogt, Vrouwen van Amsterdam, Amsterdam (Foton uitgeversmaatschappij N.V.) 1970 (met foto’s).

Bert Sprenkeling, Foto’s vol verveling, in Het Parool 22 augustus 1975.

Bas Roodnat, Foto. Lartigue, Jutka Rona, Time Life, in NRC Handelsblad 18 oktober 1975.

Bert Sprenkeling, Groepsfoto’s: ondankbaar werk. Tentoonstelling van fotografe Jutka Rona bij Amsterdamse Galerie Fiolet, in Het Parool 20 oktober 1975.

Bas Roodnat, Het portret (4) waar Jutka Rona het eerst aan dacht, in NRC Handelsblad 24 juli 1976.

Els Barents (red.), Fotografie in Nederland 1940-1975, Den Haag (Staatsuitgeverij) 1978, losse biografie.

Ken Wilkie, In my view. The human theatre, in Holland Herald 14 (september 1979) 9, p. 38-41.

Ros Mitchelmore, Jutka Rona. Ros Mitchelmore talks to a photographer involved in social comment, in Professional Photographer 22 (augustus 1982) 8, p. 52-55 (met foto’s).

Anoniem, Jutka Rona, in Viva (6 augustus 1982) 31, p. 16-17 (met foto’s).

Catalogus tent. Gezien en gezien worden. Fotografische zelfbespiegeling in Nederland van ca. 1840 tot heden, Nijmegen (Nijmeegs Museum ‘Commanderie van Sint-Jan’) 1983, p. 92.

Anoniem, Subsidie voor archief van fotonegatieven op komst, in NRC Handelsblad 1 juli 1984.

Caroline Nevejan, Jutka Rona. ‘Ik ben vooral geïnteresseerd in tegenstellingen’ [interview], in Katijf 5 (december 1985) 30, p. 20-23 (met foto’s).

Anoniem, Foto’s Jutka Rona, in Theater Magazines (1987) 2, p. 35.

Anoniem, Jutka Rona. Twintig jaar toneel in beeld, in Reflexions 6 (juli-augustus 1987) 33, p. 4-5 (met foto’s).

Fred Lammers, Jutka Rona: pilgrim uit nieuwsgierigheid, in Trouw 23 november 1987, p. 2.

Catalogus Internationale Fotoveiling Amsterdam. Zondag 26 februari 1989, Amsterdam (Stichting Canon Image Centre/Stichting F32/Hotel Pulitzer) 1989, lot 168-171.

Catalogus Internationale Fotoveiling Amsterdam. Zondag 25 februari 1990, Amsterdam (Stichting Canon Image Centre/Stichting F32/Hotel Pulitzer) 1990, lot 195-197.

Catalogus Nederlandse kunst. Rijksaankopen 1990 Rijksdienst Beeldende Kunst, Den Haag/Zwolle (Rijksdienst Beeldende Kunst/Waanders) 1991 ,p. 157.

Catalogus Internationale Fotoveiling Amsterdam. Zondag 24 februari 1991, Amsterdam (Stichting Canon Image Centre/Stichting F32/Hotel Pulitzer) 1991, lot 182-184.

Ingeborg Leijerzapf e.a. (tekst), Het beslissende beeld. Hoogtepunten uit de Nederlandse fotografie van de 20e eeuw/ The Decisive image. Dutch Photography from the 20th Century, Amsterdam (BIS) 1991, p. 102, 207.

Catalogus Internationale Fotoveiling Amsterdam. Zondag 23 februari 1992, Amsterdam (Stichting Canon Image Centre/Hotel Pulitzer) 1992, lot 204-206.

Catalogus Internationale Fotoveiling Amsterdam. Zondag 21 februari 1993, Amsterdam (Stichting Canon Image Centre/Hotel Pulitzer) 1993, lot 174-176.

Josephine van Bennekom, Interview met Jutka Rona, in Nieuwsbrief Nederlands Fotoarchief 5 (november 1995) 2, p. 14-17.

Anoniem, De Donau, de muziek, de badhuizen en de burchtheuvel. ‘Dat is mijn Boedapest’ [interview met Jutka Rona], in Reizen 59 (september 1996) 9, p. 58-61 (met foto’s).

Hanneloes Pen, Een fictief leven in Boedapest, in Het Parool 25 maart 1997, p. 13 (met foto’s).

Greta Riemersma, Fotografe Jutka Rona, in Volkskrant Magazine (2 september 2000) 53, p. 11-17 (met foto’s).

Jos Bloemkolk, Een totaal gebrek aan aanstellerij. Een leven lang: een radio portret, in Het Parool 13 december 2000.

Kitty Zijlmans, Jutka Rona, Zonder titel (New York), 1976, in Nelke Bartelings, Bram de Klerck en Erik Jan Sluijter (red.), Uit het Leidse Prentenkabinet. Over tekeningen, prenten en foto’s, bij het afscheid van Anton Boschloo, Leiden (Primavera Pers) 2001, p. 160-162.

Hennie Burggraaf, Schrijven met licht. ‘Een wereld van stilte’, in NCRV gids (8 december 2001) 49, p. 16-17.

Adriaan Monshouwer (red.), Oog in Oog. Hedendaagse Nederlandse fotografie, Amsterdam (SBK/De Verbeelding) 2002, p. 166-170.

Ellen Kok e.a. (samenstelling), GKf Fotografen 2003-2004, Amsterdam (GKf, beroepsvereniging voor fotografen) 2004, p. 164-165, 226.

Lidmaatschappen

NVF, 1954-1987 (o.a. bestuurslid).

GKf, 1970-heden (o.a. bestuurslid).

Adviescommissie Foto’s voor de stad (Amsterdamse documentaire foto-opdrachten) 1974.

Bestuur stichting Amazone vanaf 1977.

Bestuur Stichting Nederlands Fotoarchief 1990-1999.

Tentoonstellingen

1969 (g) Amsterdam, Toneelmuseum, Theater in blik.

1972 (g) Amsterdam Toneelmuseum, Moderne Nederlandse scenografie/De acteur van top tot teen.

1974 (e) Amsterdam, De Brakke Grond, Toneelfoto’s.

1974 (e) Amsterdam, De Brakke Grond, Fotoalbum.

1975 (e) Amsterdam, Galerie Fiolet, Groepsfoto’s.

1978/1979 (g) Amsterdam, Stedelijk Museum, Fotografie in Nederland 1940-1975.

1979 (g) Amsterdam, Canon Photo Gallery, Nederlands Landschap.

1979 (e) Toronto, Market Gallery, Queen Street.

1980 (g) Amsterdam, Canon Photo Gallery, Het Portret.

1980 (g) Amsterdam, Stedelijk Museum, Gkf beroepsvereniging van fotografen V.E.S. vereniging van edelsmeden en sieraadontwerpers.

1981 (g) Amsterdam, Stichting Amazone, Een beeld van een vrouw.

1982 (e) Amsterdam, Capi-LuxVak, Voetreis naar Santiago.

1982 (g) Hoevelaken, Bouwfonds Nederlandse Gemeente, Fotografie GKf.

1983 (g) Amsterdam, Stedelijk Museum, Kijken in de tijd. 50 Fotografen in het Stedelijk (GKf).

1983/1984 (g) Nijmegen, Nijmeegs Museum ‘Commanderie van Sint-Jan’, Fotografische zelfbespiegeling. Het zelfportret in Nederland vanaf ca. 1840.

1986 (g) Amsterdam, Stedelijk Museum, 100 Meter foto in het Stedelijk.

1987 (e) Amsterdam, Canon Photo Gallery, 20 Jaar toneel (foto’s van Jutka Rona).

1987/1988 (e) Amsterdam, Nederlands Theater Instituut, 20 Jaar toneel. Foto’s van Jutka Rona.

1988 (g) Amsterdam, Stedelijk Museum, Dierbaren.

1988 (g) Breda, De Beyerd, Fotografie in de zomer.

1989 (g) Amsterdam, Amsterdams Historisch Museum, Goed Verkeerd. Geschiedenis van homoseksuele mannen en lesbische vrouwen in Nederland.

1990 (g) Amsterdam, Open Studio. Videocentrum, Jutka Rona (zwart/wit en kleurenfoto’s gemaakt bij Nederlandse speelfilm producties).

1991 (g) Amsterdam, Stedelijk Museum, Nederland, O Nederland (GKf).

1992 (g) Amsterdam, Stichting Amazone, Weerzien.

1995 (g) Groningen, Der Aa-kerk, Vijftig jaren van toekomst (GKF-tentoonstelling tijdens fotomanifestatie Noorderlicht).

1996 (e) Naarden, (in de open lucht), Hommage aan Joop Swart.

1997 (g) Amsterdam, IIAV, Vijf decennia politieke ambitie 1946-38 februari 1997.

1998 (g) Den Haag, Gebouw Tweede Kamer, Beroep: Kamerlid (v).

1999 (g) Amsterdam, SBK Kunstuitleen Amsterdam Centrum, 4e Weekend van de Fotografie. Jutka Rona & Jantien de Bruin.

1999 (e) Amsterdam, Huis Marseille, Op je tenen lopen.

1999 (g) Haarlem, Spaarnestad Fotoarchief, Fotografen voor Duchenne.

2000 (e) Amsterdam, Joods Historisch Museum, Een denkbeeldig Leven.

2001 (e) Boedapest, Balinthaz, Een denkbeeldig Leven.

2001 (g) Schoorl, Galerie Eva’s Appel, [expositie met werk van Jutka Rona, Merle Anderson en Meeth Scherphuis].

2002 (g) Kötcse (Hongarije), Kulturház, Kötcse.

2003 (g) Boedapest, Mai Manó, Kötcse.

2003 (g) Boedapest, Néprajzi muzeúm, Nógrád (Szalmatercs).

2003 (g) Dunaszekcsö, Kulturház, Dunaszekcsö.

2004 (g) Amsterdam, Foam, Fotografie Assorti (GKf-tentoonstelling).

2004 (e) Boedapest, Spinoza-Huis, Jutka Rona. Een greep uit 50 jaar fotografie.

2004 (g) Helmond, Nederlandsche Cacaofabriek, Fotografie Assorti (GKf-tentoonstelling).

2004 (g) Schoorl, Galerie Eva’s Appel, In goed gezelschap.

2005 (g) Boedapest, Néprajzi muzeúm, Tura.

Radioprogramma’s

1987 Zo kan het ook, interview Ischa Meyer met Jutka Rona.

2000 (22 september) Plein Publiek ‘Podium’ (NCRV).

2000 (13 december) Een leven lang: Jutka Rona (NPS).

2001 (g december) Schepper & Co: Jutka Rona over ‘Wereld van Stilte’ (NCRV).

Bronnen

Amsterdam, Jutka Rona, documentatie en mondelinge informatie.

Leiden, Studie en Documentatie Centrum voor Fotografie, Prentenkabinet Universiteitsbibliotheek Leiden (o.a. Marleen Kox, Verslag onderzoek fotoarchieven [samengesteld in opdracht van de Stichting Nederlands Foto-Archief], Amsterdam juli 1981).

Leusden, Jan Wingender (collectie nederlands fotoboek).

Collecties

Amsterdam, Filmmuseum.

Amsterdam, Gemeentearchief.

Amsterdam, Internationaal Informatiecentrum en Archief voor de Vrouwenbeweging (IIAV).

Amsterdam, SBK.

Amsterdam, Theater Instituut Nederland.

Den Haag, Letterkundig Museum.

Haarlem, Spaarnestad Photo.

Leiden, Prentenkabinet Universiteitsbibliotheek Leiden.

Maassluis, Gemeente Museum.

Nieuwegein, PACE (Stichting Papua Cultureel Erfgoed).

Rijswijk, Instituut Collectie Nederland.

Auteursrechten

De auteursrechten op het fotografisch oeuvre van Jutka Rona berusten bij Jutka Rona te Amsterdam.