Fotolexicon, 16e jaargang, nr. 31 (mei 1999) (nl)

Wijnand van Lieshout

Irma van Bommel

Extract

Wijnand van Lieshout maakt bizarre ensceneringen die hij vervolgens fotografeert. Zijn omvangrijke verzameling geteisterde voorwerpen uit de jaren dertig, veertig en vijftig vormt de basis voor zijn fantasiewereld, waarin de elementen erotiek, decadentie, dood en verderf steeds terugkeren.

Biografie

.
1940	Wijnandus Adrianus Matheus van Lieshout is geboren op 7 april 1940 te Tilburg als oudste zoon van Matheus van Lieshout en Maria Boogers. In 1943 en 1946 worden nog twee zoons geboren. De ouders van Wijnand hebben een drogisterij-verfwinkel.
	Wijnand gaat naar een katholieke basisschool en begint in deze periode met het verzamelen van filmsterrenplaatjes. Een doos vol gespaarde plaatjes van elegante vrouwen moet hij echter van een meedogenloze frater in een brandende kachel gooien. Dit incident maakt diepe indruk op Wijnand.
1957-‘60	Na de Mulo gaat Wijnand naar de Academie voor Beeldende Vorming (Katholieke Leergangen) te Tilburg en volgt daar een basisopleiding schilderen bij Nico Molenkamp. Het schilderen zit Wijnand letterlijk in het bloed. Van vaders’ kant bestaat er een traditie van zondagsschilders: een aantal familieleden beoefent het schilderen van sierpluimvee.
	Ook de broer van Wijnand, Antoon (geboren 1943) kiest voor de kunst. Hij wordt later grafisch kunstenaar.
	Wijnand begint met het verzamelen van voorwerpen uit de jaren dertig, veertig en vijftig. Het elegante modebeeld en de decadentie van de jaren dertig, maar ook het verval in de crisisjaren intrigeren hem. De verzamelde voorwerpen zijn gemaakt van in die tijd gangbare materialen als bakeliet, vilt, celluloid en mica. De verzamelwoede heeft hij geërfd van zijn vader die niets kon weggooien. Veel flesjes, doosjes, blikjes en medische attributen zijn afkomstig uit de drogisterij en dateren veelal van de jaren vijftig.
1960	Van Lieshout maakt een studiereis naar Parijs en Zuid-Frankrijk. Te Goirle, bij Tilburg, richt hij in een klein wevershuisje een atelier in en schildert voornamelijk landschappen.
1961	Hij gaat naar de Jan van Eyck Academie te Maastricht en volgt daar de vrije opleiding schilderkunst.
1962	Van Lieshout gaat in militaire dienst. Hij doet mee met de wedstrijd De militair met palet en camera. Zijn inzending, een zelfportret, wordt getoond in Pulchri Studio te Den Haag.
1963	Hij verhuist naar Antwerpen om (tot 1966) verder te studeren aan het Koninklijk Nationaal Hoger Instituut voor Schone Kunsten. Hij legt een aantal examens af waaronder modelschilderen bij Carlo de Roover. Daarna krijgt hij, onder begeleiding van docente Anna Zarina, beeldend kunstenares uit Letland, de beschikking over een ‘loge’, een eigen atelier. Hij schildert naaktfiguren en wint daarmee een prijs in de anatomie.
	Van Lieshout woont in Antwerpen in het Schipperskwartier, een verpauperde buurt waar ook prostituees wonen. Door deze omgeving raakt hij gefascineerd door verloedering en verval. De sfeer inspireert hem tot het maken van een tiental grote doeken, De Nachtvlinders geheten. Via de directeur van het instituut, Mark Macken, en Anna Zarina worden deze werken aangekocht door de Vincent Price Collection.
1965	Na een verblijf van een halfjaar in Parijs werkt Van Lieshout in Antwerpen samen met kunstenaars als Jan Dibbets, Fred Bervoets, Walter Goossens en César Bailleux. Ook komt hij in contact met de fotograaf Frank Philippi.
1966	Hij vestigt zich te Zellik, een randgemeente van Brussel, en is werkzaam als retoucheur bij gazet De Standaard.
1967	Van Lieshout neemt deel aan de tentoonstelling Art not for Sale in het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten te Antwerpen, samen met kunstenaars als Panamarenko, Fred Bervoets en Szukalski.
	Voor een tentoonstelling in galerie Havezaete te Vlassenbroek ontwerpt hij een opvallende uitnodigingskaart, voorstellende een zelfportret als skelet. De fotomontage laat hij uitvoeren door Rik Timmermans, assistent van Frank Philippi.
	Van Lieshout sluit zich aan bij de Brabantse Kunststichting.
1968	Hij experimenteert met polyesters en gietharsen. Als zijn gezondheid aangetast dreigt te worden, stopt hij hier mee.
1969	Hij keert terug naar Tilburg en gaat samenwonen met zijn Belgische vriendin Renée Rutten in een deel van een voormalig pakhuis in de Langestraat. Hij schildert steeds minder en gaat bizarre happening-achtige installaties bouwen.
1970-‘84	In 1970 verhuizen Wijnand en Renée naar een voormalige speelgoedfabriek aan de Lovense Kanaaldijk, waar ze tot 1984 blijven wonen.
1972	Hij fotografeert zijn tijdelijke narratieve tableaux (in zwart-wit), aanvankelijk als geheugensteun, later als einddoel. Hij breidt zijn verzameling attributen uit met vooroorlogs ziekenhuismeubilair, etalagepoppen en kunstledematen.
1975	Vanaf 1975 (tot en met 1987) verkoopt hij foto’s aan de gemeente Tilburg in het kader van de Beeldende Kunstenaars Regeling. Eerder leverde hij, toen de BKR nog Contraprestatieregeling heette, schilderijen en driedimensionale kunstwerken in. Fotografen mogen eigenlijk geen gebruik maken van de BKR, maar voor beeldend kunstenaars die de fotografie als medium gebruiken wordt, na enige strijd, een uitzondering gemaakt.
1976	Van Lieshout heeft zijn eerste foto-expositie te Hilvarenbeek, in Galerie De Kinderkus met foto’s als La femme bizarre dans le jardin de clinique privat, Bal masqué chez la marquise, Perdu le jambe, Oorlogshospitaal-syndroom.
	Hij experimenteert met filmopnamen van zijn installaties.
1978-‘83	Van Lieshout gaat met toestemming van Publieke Werken in Tilburg de oude textielfabriek Jurgens in de Tuinstraat als atelier gebruiken. In deze werkruimte komt zijn fascinatie voor op de oorlog geïnspireerde taferelen tot volle bloei: Helga’s boudoir, Stille getuigen, Levensbron, Grü̈sse aus Berlin. In 1978 stapt hij over op kleurenfotografie.
	Tot de sloop in 1983 blijft hij in de Jurgensfabriek werken.
1981-‘84	Van 1981 tot 1984 is Van Lieshout commissielid van de kunstuitleen te Tilburg.
1983	Van Lieshout verleent op 3 februari zijn medewerking aan een studiedag van de OMO (Ons Middelbaar Onderwijs) te Tilburg. Het thema van de studiedag luidt: ‘Hoeveel ruimte wordt in het huidige tekenonderwijs gegeven voor emotionele uitingen?’ Die dag komen er 68 docenten op bezoek in zijn atelier.
	Na de sloop van de Jurgens Textielfabriek vindt hij een nieuwe werkruimte in de voormalige fabriek van Van Beurden-van Mol in de Leo XIII-straat te Tilburg.
	Hij bezoekt in het Stedelijk Museum te Amsterdam een tentoonstelling van de Amerikaanse fotograaf Joel-Peter Witkin.
1984	Wijnand en Renée verhuizen naar de Kapelmeesterlaan. Van Lieshout brengt het grootste deel van zijn omvangrijke verzameling onder in een loods bij een boer. Zijn verzameling geteisterde objecten neemt snel in omvang toe. De meeste voorwerpen koopt hij in België. In 1990 bestaat zijn verzameling uit circa 15000 objecten.
1986	Op uitnodiging van de Stichting Musische Vorming te Tilburg maakt hij met behulp van objecten uit zijn eigen verzameling een aantal installaties voor de tentoonstelling Villa-Kabinetten. Doelstelling van de Stichting is het ‘bijeenbrengen en presenteren van dokumenten welke ten grondslag liggen aan de totstandkoming van het kunstscheppend proces.’
1987	Van Lieshout neemt deel aan de tentoonstelling Naakt voor de camera in Amsterdam. Zijn werk hangt naast foto’s van onder anderen Paul Huf, Erwin Olaf, Sanne Sannes, Ed van der Elsken, Hans van Manen, Paul Blanca en Paul de Nooijer.
	Van Lieshout reist een maand met zijn broer Antoon door Polen en filmt daar de vergane glorie. Vooral verouderde stations met stoomlocomotieven en vervallen kazernes kiest hij tot onderwerp.
1988-‘92	Van Lieshout ontvangt subsidie van het Amsterdams Fonds voor de Kunst (voor een vrije opdracht in de fotografie). Na 1987, als de Beeldende Kunstenaars Regeling niet meer van kracht is, probeert Van Lieshout als vrij werkend kunstenaar rond te komen. Wel ontvangt hij van 1988 tot en met 1992 regelmatig beroepskostenvergoedingen (om fotoapparatuur te kunnen kopen, expositiemateriaal te kunnen bekostigen of om de opslag van zijn verzameling te kunnen financieren) van de Gemeente Tilburg (in het kader van de Provinciale Bijdrage Bevordering Beeldende Kunst), van de Stichting Noord-Brabants Fonds voor Beeldende Kunstenaars en van de Stichting Fonds voor Beeldende Kunsten, Vormgeving en Bouwkunst.
	De internationale doorbraak komt voor Van Lieshout in 1988 als hij voor het eerst deelneemt aan The International Festival of Photography te Houston (USA).
1989-‘90	Van Lieshout neemt deel aan de door Duitsland reizende tentoonstelling Das konstruierte Bild, samen met Rommert Boonstra, Tjarda Sixma, Joel-Peter Witkin, Boyd Webb, Cindy Sherman, Jeff Koons, William Wegman en Duane Michals.
1990-‘94	In 1990, 1992 en 1994 doet Van Lieshout mee aan een reizende groepstentoonstelling door Japan en drie maal wint hij – als enige Nederlander – een prijs: in 1990 met Observationsraum, in 1992 met Silhouet en in 1994 met Pedigreedog.
1996	Ter gelegenheid van de Dag van de Kunstuitleen op 2 november kunnen belangstellenden een kijkje nemen in de woning van Wijnand van Lieshout, waar hij een deel van zijn collectie attributen bewaart. De Tilburgse Kunstuitleen vermeldt in de folder: ‘Opgelet: niet geschikt voor carapatiënten of bezoekers die allergisch zijn voor stof.’
1998	Op 20 mei vindt een spectaculaire heropening plaats van Kunstuitleen De Krabbedans te Eindhoven ter ere van de verhuizing naar het gebouw De Witte Dame. Wijnand en zijn vrouw Renée presenteren een zogenaamd ‘gastronomisch tableau’, waarbij Wijnand een installatie bouwt en deze combineert met het Bourgondisch buffet dat Renée heeft verzorgd.

Beschouwing

Binnen de geënsceneerde fotografie is Wijnand van Lieshout een ‘Einzelgänger’. In de jaren zeventig en eerste helft van de jaren tachtig maakte hij naam met zijn macabere taferelen die een sfeer ademen van onheil. Erotiek, decadentie, dood en verval zijn steeds terugkerende motieven. Zijn voorkeur voor deze motieven culmineerde in een aantal op de Tweede Wereldoorlog geïnspireerde taferelen, alle gemaakt in de Jurgens Textielfabriek, waar hij werkte van 1978 tot 1983. De combinatie van een onheilspellende inhoud en de esthetische vorm werkt shockerend en vervreemdend.

Sinds de tweede helft van de jaren tachtig legt hij zich toe op poëtische installaties en stillevens, een soort eigentijdse vanitasvoorstellingen, waarbij de vergankelijkheid en het verval tot uiting komen in verweerde, aangetaste voorwerpen. Vaak zijn op subtiele wijze erotische details verwerkt. Door de compilatie van zeer uiteenlopende, bizarre objecten is zijn werk ook wel surrealistisch te noemen.

Wijnand van Lieshout kreeg tussen 1957 en 1966 een schildersopleiding aan drie verschillende academies. Aanvankelijk schilderde hij impressionistisch, maar nadat hij kennis had genomen van het Vlaams en Duits expressionisme stapte hij over op een ruige, expressionistische stijl. Hij schilderde bijvoorbeeld bloemen, maar dan een boeket dat al half was vergaan. De ontluistering, het verval is het eigenlijke onderwerp. Hij maakte een aantal schilderijen met dood en verderf als thema: Uitvaart, Oorlogsvlieger (‘action painting’ van een passerende tank), Levenslang, Hij hing dood uit het venster (naar aanleiding van de moordaanslag op Martin Luther King), Voor Dr. Zeldenrust. Een schilderij moet volgens Van Lieshout een ‘schreeuw’ zijn, doodsangst uitbeelden, net als het gelijknamige schilderij van Edvard Munch. Chaïm Soutine en Francis Bacon hadden hierin volgens hem het ultieme bereikt. Na confrontatie met het werk van Bacon stopte Van Lieshout met schilderen. “Hier is niets meer aan toe te voegen!”, constateerde hij.

Rond 1970 begon Van Lieshout met het bouwen van happeningachtige constructies in een tijd dat ook andere kunstenaars op zoek waren naar een nieuw medium. Hij bouwde in zijn atelier in de Langestraat spookhuisachtige taferelen met opgehangen poppen en bewegende elementen. Vervolgens haalde hij mensen uit de kroeg en confronteerde hen met die installaties om hun reacties op zijn ingebouwde schokeffecten te zien. Zijn belangrijkste doel was het creëren van een akelige, griezelige sfeer. Hij zette daarmee de lijn voort die hij in zijn schilderkunst was ingeslagen. “Er zijn wel mensen gillend weggerend”, memoreert de kunstenaar.

Van Lieshout ging zijn bouwwerken fotograferen om een groter publiek te bereiken. Deze zwart-wit foto’s waren aanvankelijk bedoeld als registraties van zijn opstellingen. Maar omdat de foto het enige was dat uiteindelijk overbleef van zijn kunstwerk, ging hij steeds meer aandacht besteden aan de fototechniek. Overigens was dit kenmerkend voor kunstenaars in de jaren zeventig die experimenteerden met nieuwe vormen van expressie, zoals installatie en performance. Eerst diende de foto als registratie, later werd de foto het einddoel en het uiteindelijke kunstwerk. Kunstenaars gingen steeds vaker thuis of in een studio installaties bouwen of performances opvoeren en hun werk tentoonstellen in galeries en musea door middel van foto’s. Zo werden deze kunstenaars na verloop van tijd gezien als fotografen. Op het gebied van de fotografie is Wijnand van Lieshout autodidact.

Zijn tableaux vivants waren in de jaren zeventig veelal ruim opgezet. Hij maakte steeds een serie foto’s onder dezelfde titel. Zijn foto’s verbeelden hetzij een cabareteske nachtclubsfeer (Felina), hetzij (doods)angst (Vermist).

In enkele foto’s figureerde zijn vriendin Renée, maar meestal gebruikte Van Lieshout etalagepoppen. Dit had een praktische reden: etalagepoppen lieten zich makkelijker in een compromitterende rol drukken dan levende modellen. Bovendien versterkt het zielloze van de poppen het lugubere effect. Een mens daarentegen kan in zijn foto’s juist een actie teweegbrengen. Vaak gebruikte hij oud ziekenhuismeubilair, zoals bij La femme bizarre dans le jardin de clinique privat en de Sektie kamer. In deze tijd maakte hij ook wel kleine stillevens met een overdaad aan eigenaardige attributen, zoals opgezette vleermuizen en krabben (De meisjes van de Markiezin).

In 1978 stapte Van Lieshout over op kleurenfotografie. In dat jaar kreeg hij de beschikking over een deel van de voormalige Jurgens Textielfabriek in Tilburg. De lege ruimten met tegelwanden en buizenstelsels deden hem denken aan een interneringskamp of een ziekenhuis en inspireerden hem tot het maken van nachtmerrieachtige taferelen. De muren van de fabriek vormden met hun structuren van resten vet en wolpluizen een essentieel onderdeel van de opstellingen. Hij leefde zich uit in het bouwen van een fantasiewereld uit de periode 1930-1945 die zich kenmerkte door het decadente leven in Berlijn van de jaren dertig, de opkomst van het fascisme en de Tweede Wereldoorlog. In zijn jeugd was hij al hevig geïnteresseerd in dit tijdvak en verzamelde hij objecten. Later breidde hij zijn verzameling uit met tijdschriften en geluidsbanden. Van Lieshout is niet zozeer geobsedeerd door het fascisme, als wel door de excessen die oorlogsituaties teweegbrengen. De titels Lager für Frauen, Grüsse aus Berlin spreken voor zich.

Met zijn lugubere taferelen wil Van Lieshout de meest donkere, dierlijke kant van de mens laten zien. Hij wil geen moralistische boodschap uitdragen, maar spanning opbouwen. Enkele foto’s hebben wel een diepere betekenis. De titel van Levensbron (1982) is afgeleid van ‘Lebensborn’, de naam voor de tehuizen, opgericht door Heinrich Himmler, na Adolf Hitler de machtigste man in Duitsland, waar een Arisch superras werd gekweekt. Op het midden van de foto zien we een vrouw, gekooid en vertrapt, rechts is een niet-arische vrouw te zien, afgekeurd voor het moederschap, links het bordeel. De foto toont waartoe de mens in oorlogsituaties in staat is: machtswellust, manipulatie en vernedering.

Het was vooral in deze oude ruimte van de Jurgens Textielfabriek dat Van Lieshout sterk met de oorlog bezig was. Later, toen hij in andere ruimten ging werken, verdween dit thema naar de achtergrond en was dan alleen nog in details aanwezig, om in de jaren negentig geheel te verdwijnen. Het afschrikwekkende kwam toen tot uiting in dierenkoppen zoals de varkenskoppen in Vader en zoon (1983) en Groen interieur (1985). Van Lieshout heeft veel kritiek gekregen op zijn ‘oorlogsfoto’s’ vanwege het taboe dat er rust op het gebruik van Duitse legeruniformen en helmen.

In de tweede helft van de jaren tachtig werd het werk van Wijnand van Lieshout milder, minder dramatisch en kwam de nadruk te liggen op poëtische, esthetische aspecten. Naast grote installaties maakte Van Lieshout ook kleine stillevens (‘natures mortes’), waarbij de objecten gekozen werden op grond van kleur, vorm, stofuitdrukking of betekenis. De composities werden voller. Van Lieshout kan maandenlang werken aan de perfectionering van een opstelling alvorens deze te fotograferen. Alle attributen worden ondergeschikt gemaakt aan het totaalbeeld van de installatie. Op de voorwerpen laat hij bewust stof groeien, omdat dat bij de opname de contouren verzacht en zodoende een eenheid bewerkstelligt. De voorwerpen worden als het ware aan elkaar gesmeed. Bovendien heeft stof nóg een betekenis: de symbolische vergankelijkheid. Door te werken met bestaand licht verkrijgt hij een gedempte kleurweergave, waardoor zijn foto’s gaan lijken op zeventiende-eeuwse geschilderde stillevens. De schoonheid van het verval – de vergankelijkheid – is het onderwerp. De stillevens kunnen daarom gezien worden als eigentijdse vanitasvoorstellingen. Erotiek blijft altijd in zijn werk aanwezig, maar wordt nu meer gesuggereerd door symbolen als schelpen, of juist meer expliciet gemaakt door het gebruik van fallussymbolen of sadomasochistische attributen.

Als schilder had Wijnand van Lieshout al een voorkeur voor het uitbeelden van bedreiging, het ‘unheimliche’, de vergankelijkheid en het dierlijke in de mens. Het werk van Soutine en Francis Bacon heeft grote indruk op hem gemaakt. Maar ook bepaalde films hebben zeker hun weerslag gehad, zoals Le sang de béte van Georges Franju (1949), waarin een afschrikwekkende scène voorkomt opgenomen in een groot slachthuis te Parijs of, als tegenhanger, de vertederende film La belle et la bête van Jean Cocteau (1946).

In zijn installaties van de jaren zeventig riep Van Lieshout een vergelijkbare onheilspellende sfeer op, die we ook terugvinden in films van Fassbinder, Bunuel en Visconti. Net als deze regisseurs gebruikte Van Lieshout de Tweede Wereldoorlog als inspiratiebron. In een aantal filmscènes is paars licht gebruikt om bloedstollende effecten te krijgen. Deze toepassing vinden we ook in enkele foto’s van Van Lieshout. Van Lieshout is een groot bewonderaar van zowel de filmmaker Peter Greenaway, die het gebruik van lijken in zijn films niet schuwt, als de fotograaf Joel-Peter Witkin, die prachtige maar morbide en bizarre zwart-wit foto’s maakte van lijken of delen daarvan. Ook portretteerde Witkin menselijke gedrochten, vaak met een seksistische ondertoon en sadomasochistische attributen. Zowel Greenaway als Witkin gaan veel extremer te werk dan Van Lieshout ooit heeft gedaan. Ook vergeleken met de foto’s van Erwin Olaf, die overeenkomsten vertonen met het werk van Witkin, is het werk van Wijnand van Lieshout veel subtieler.

Vanaf 1972 fotografeert Van Lieshout zijn installaties in zwart-wit, in kleinbeeld en maakt hij de afdrukken op PE-papier, op het formaat 30×40 cm. Sinds 1978 werkt hij in kleur, hetzij in kleinbeeld, hetzij met een groot formaat dia (Ektachrome) 6×7 cm; de afdrukken laat hij sindsdien op groot formaat vervaardigen 80×120 cm, bij voorkeur op het glanzende materiaal RC14, maar ook op het hoogglanzende Cibachrome.

Wijnand van Lieshout maakt gebruik van bestaand licht, omdat dat zachte contouren geeft aan de objecten. Soms gebruikt hij paars-blauw kunstlicht voor een navrant, ijzingwekkend effect.

Het maken van een installatie of stilleven is een langdurig proces. Alles moet tot in de details perfect zijn. Alle objecten worden ondergeschikt gemaakt aan het totaalbeeld, geen enkele kleur mag overheersen. Als uiteindelijk de opname kan worden gemaakt, is het kader in de zoeker ook de rand van de foto.

Wijnand van Lieshout kan in Nederland in de jaren zeventig vergeleken worden met zijn provinciegenoot Paul de Nooijer, in die zin dat ook De Nooijer iemand is die een fantasiewereld opbouwt en deze fotografeert. Bij beide kunstenaars is erotiek een terugkerend motief, maar waar Paul de Nooijer de mensheid vooral met humor bekijkt, ziet Wijnand van Lieshout hem van zijn tragische en duistere kant. Van Lieshout ontwikkelde in de jaren zeventig in Nederland een eigen vorm van geënsceneerde fotografie. Hij is niet alleen in zijn onderwerpkeuze – geënsceneerde oorlogstaferelen – uniek in Nederland, maar ook in het vermogen spanning en (doods) angst uit te beelden. Treffend weet hij een gevoel van onbehagen weer te geven. De combinatie van enerzijds een onheilspellende inhoud en anderzijds de esthetische weergave werkt vervreemdend.

In de jaren tachtig beleefde de geënsceneerde fotografie in Nederland een bloeiperiode. Een nieuwe ‘generatie’ diende zich aan, waaronder Rommert Boonstra, Tjarda Sixma, Henk Tas, Lydia Schouten en Erwin Olaf. Rommert Boonstra deelt met Van Lieshout een voorliefde voor de schoonheid van het verval. Erwin Olaf heeft met Van Lieshout een voorkeur voor vanitasvoorstellingen gemeen met verwijzingen naar erotiek en sadomasochisme. Wijnand van Lieshout kan net als bijvoorbeeld Paul de Nooijer, Pieter Laurens Mol, Piet van Leeuwen of Sigurdur Gudmundsson worden gezien als één van de koplopers van de geënsceneerde fotografie in Nederland.

Er is waarschijnlijk geen fotograaf voor wiens werk naar zoveel omschrijvingen is gezocht als Wijnand van Lieshout. Zijn foto’s zijn wel omschreven als bizar, sinister, macaber, verderfelijk, fascinerend, onheilspellend, gruwelijk, dramatisch, apocalyptisch, vervreemdend, schrijnend, gênant, weerzinwekkend en morbide, maar ook: subtiel, ironisch, esthetisch, onnavolgbaar en uniek. Dat is zijn werk inderdaad: persoonlijk en uniek.

Documentatie

Primaire bibliografie

‘Een lezing van Wijnand van Lieshout’ in Dispuut Kater Lustrum, Tilburg (KUB) maart 1992, p. 32-79.

foto’s in:

Uitnodigingskaart nieuwjaarsreceptie Tilburgse Kunststichting 1995.

Opdrachten

[na het jaar staat vermeld de opdrachtgever en tussen haakjes het onderwerp en/of doel waarvoor de foto’s zijn gemaakt]

1987 Stichting Musische Vorming Tilburg (affiche Eros).

1988 Amsterdams Fonds voor de Kunst (De Verffabriek).

1991 Stichting De Nacht van het Boek, Eindhoven (Reizen).

1992 Intercolor, Eindhoven (Rêve d’Or).

1993 Nationaal Likeurmuseum Isidorus Jonkers, Hilvarenbeek (etiket jubileumlikeur Isi d’Or).

1993 De Maatschap, Tilburg (affiche Judasküss).

1994 Tilburgse Kunststichting (geënsceneerde portretfoto van wethouder Cultuur Jan Timmermans).

1994 Lindenkamp Interieur, Tilburg (brochure Levend verleden).

1997 Stichting Volzin, Tilburg (zeefdruk Lust! De Plano’s).

1998 Paul van Kemenade Quintet (affiche Paul van Kemenade Quintet).

Secundaire bibliografie

Piet Sterckx, Een jarenlang (ongewapend) gevecht. Wijnand van Lieshout: van soldaat tot kunstschilder, in De Nieuwe Gazet 2 juli 1966.

Hugo Brouwers, Exposeert Wijnand van Lieshout, in Eindhovens Dagblad 8 juli 1966 (idem in Dagblad van Oost-Brabant 8 juli 1966).

Jan van Griensven, Dynamische dadendrang van jeugd uitgebeeld, in Het Nieuwsblad van het Zuiden 30 juli 1968.

Catalogus tent. Uden verzamelt beeldende kunst uit Brabant, Uden (Gemeente Uden) 1972.

(Brochure tent.) Solo expositie in galerie, Hilvarenbeek, 1976.

Frits J.F. Esser, Wijnand van Lieshout exposeert in Kinderkus. ‘Kunst zou zo duur moeten zijn als een frietje’, in Tilburg Vrij Uit 19 februari 1976, p. 5.

J.G.M. Smits, Van sprookje tot griezel, in De Tilburgse Koerier 19 februari 1976.

Ferd Op de Coul, De Kinderkus, in Het Nieuwsblad van het Zuiden 25 februari 1976, p. 7.

Henk van den Anker, Zomercollectie in de Kinderkus te Hilvarenbeek, in Het Nieuwsblad van het Zuiden 2 juli 1976, p. 7.

Anoniem [= Chris Bergman], Dokumentatie beeldende kunstenaars Stadsgewest Tilburg, Tilburg (Kultureel Sentrum de Koningswei) 1977.

Auteur onbekend, Journaal, in Foto 34 (juni 1979) 6, p. 29.

Auteur onbekend, Expositie Wijnand van Lieshout, in De Tilburgse Koerier 14j uni 1979.

Auteur onbekend, Geënsceneerd, in Tilburg Vrij Uit 20 juni 1979.

Chris Bergman, Van Lieshout, in Het Nieuwsblad van het Zuiden 29 juni 1979, p. 7.

Auteur onbekend, Raar maar waar, in Tilburg Vrij Uit 30 januari 1980.

Auteur onbekend, Tijdsbeelden bij Galerie Leenaars, in Het Kanton 12 november 1980.

Chris Bergman, Tijdsbeelden, in Het Nieuwsblad van het Zuiden 21 november 1980.

Auteur onbekend, Journaal, in Foto 35 (december 1980) 12, p. 32.

Marjan Mes, Discutabel, in De Stem december 1980.

Auteur onbekend, Tijdsbeelden, in De Tilburgse Koerier 4 december 1980.

Auteur onbekend, Ik noem mezelf liever createur, in Tilburg Vrij Uit 10 december 1980.

Lia Roose, Te kunst en te keur. Tentoonstellingen, in De Stem 19 maart 1981.

Catalogus tent. Wijnand van Lieshout, Zomertentoonstelling 1 tot 31 augustus 1981, Oirschot (Kunstzaal Lebro) 1981.

Auteur onbekend, Journaal, in Foto 36 (augustus 1981) 8, p. 15.

Rob Sanders, Lebro, in Nieuwsblad van het Zuiden 14 augustus 1981.

Auteur onbekend, Wijnand exposeert foto’s, in De Tilburgse Koerier 20 augustus 1981.

Jace van de Ven, Drie kunstenaars exposeren in oude Jurgensfabriek, in Het Nieuwsblad van het Zuiden 4 september 1981.

Chris Bergman, Jurgensfabriek, in Het Nieuwsblad van het Zuiden 9 september 1981.

Rob Schoonen, Werken met kunst in Tilburgse sloopfabriek, in De Stem 10 september 1981.

Auteur onbekend, Geënsceneerde werelden. Foto’s van Wijnand van Lieshout, in Museumjournaal 27 (1982) 7, p. 350.

Anoniem [= Sylvia Dornseiffer], Ronald Peeters kiest kunstwerk van de week, in De Tilburgse Koerier 11 november 1982.

Auteur onbekend, Geënsceneerde foto’s, in De Tilburgse Koerier 16 december 1982.

Chris Bergman, In ontmoetingsruimte van K.S. Wijnand van Lieshout toont prachtige foto’s van gruwelijke wereld, in Het Nieuwsblad van het Zuiden 17 december 1982, p. 7.

Anoniem [= Sylvia Dornseiffer], Wijnand van Lieshout, in Geënsceneerde werelden, in Kultureel Magazien 3 (december 1982) 4, p. 14.

S. Tromp Meesters, Wijnand van Lieshout, Krabbedans Krant [uitgave van Centrum voor hedendaagse kunst De Krabbedans, Eindhoven] (1983) 5.

Auteur onbekend, Kultureel Sentrum Tilburg, in Foto 38 (januari 1983) 1, p. 12.

Anoniem [= Sylvia Dornseiffer], Geënsceneerde foto’s van Wijnand van Lieshout, in Kultureel Magazien 3 (januari 1983) 5, p. 37.

Auteur onbekend, Geënsceneerde foto’s, in Toerisme VW, Tilburg (Kultureel Sentrum) januari 1983.

Auteur onbekend, Geënsceneerde foto’s, in De Tilburgse Koerier 20 januari 1983.

Rob Schoonen, Eenvoudiger, in De Stem 23 februari 1983.

Hanneke van Overbeek, Kunst in Synagoge, in De Tilburgse Koerier 24 maart 1983.

Anna van der Burgt, Vier exposanten in de Krabbedans, in Eindhovens Dagblad 18 mei 1983.

Chris Bergman, De Mens, in Het Nieuwsblad van het Zuiden 1 oktober 1983.

Anoniem (= Karel de Hond), Expositie ‘De Mens’ deel II, in De Hilverbode 13 oktober 1983.

Auteur onbekend, Expostitie ‘De Mens’ deel II, in De Hilverbode 13 oktober 1983.

Chris Bergman, Tilburg Kunst, in Kultureel Magazien 4 (maart 1984) 7, p. 23-34.

Petra Spaninks, Createur Wijnand van Lieshout: Ik bouw zelf een wereld, in Het Nieuwsblad 25 juni 1984.

Pauline Terreehorst, De illusie als werkelijkheid. 3 fotografen: L.J.A.D. Creyghton, Wijnand van Lieshout, Ruurd van der Noord, Oirschot (Nieuwe Brabantse Kunst Stichting) 1985.

Auteur onbekend, Foto-expositie, in Weekjournaal voor Noord-Kempenland 18 juni 1985.

Auteur onbekend, Drie Brabantse fotografen, in Foto & Doka 7 (juli 1985) 7, p. 65.

Rob Sanders, De illusie als werkelijkheid, in Het Nieuwsblad 10 juli 1985.

Auteur onbekend, Geënsceneerde fotografie in De Beyerd, in Uit in Breda. Maandblad Culturele Instellingen Breda (8 november 1985) 3.

Anoniem [= Hans Meijs], Kunst in Tilburg 1986, in Kultuurkrant Tilburg maart 1986.

Auteur onbekend, Museumnieuws, in Museumjournaal (1986) 3/4, p. 259.

Yvonne Brentjens, Kunstmanifestatie, in Het Nieuwsblad 12 maart 1986.

Henk Egbers, Confrontatie, in De Stem 27 maart 1986.

Auteur onbekend, Grootschalig kunstgebeuren in Tilburg, Rekreatiekrant VW april 1986.

Margot de Jager, De illusie als werkelijkheid, in Perspektief (april/mei/juni 1986) 24, p. 49.

Yvonne Brentjens, Confrontaties van generaties, in Het Nieuwsblad 2 april 1986.

Auteur onbekend, Drie Brabantse fotografen in Drunen. Fototentoonstelling de ‘Illusie als werkelijkheid’, in De Maasroute 10 april 1986.

Auteur onbekend, Illusie op foto’s in raadhuis Drunen, in Brabants Dagblad 15 april 1986.

Johanna van Well-Jacobs, Kunstmanifestatie Tilburg, in Artillerie. Een kunsthistorisch spervuur tijdschrift 3 (mei 1986) 3, p. 14-31.

Auteur onbekend, Kunstuitleen, in Zouavenlaan 77. Bulletin september 1986.

Yvonne Brentjens, Kunst op bezoek, in Het Nieuwsblad 10 september 1986.

Alert, Galerie-agenda Amsterdam (oktober 1986) 9, p. 42.

Auteur onbekend, Lezing Ad van der Blom, in Kultuurkrant Tilburg oktober 1986.

Pauline Terreehorst, Foto’s op grens van leven en dood, in de Volkskrant 3 november 1986.

Jan Doms, Wijnand van Lieshout/Villa: Kabinetten, in Kultuurkrant Tilburg december 1986.

Ted Konings, Weigering van het heden, in Argus 11 december 1986.

Joep Eijkens, Geen boodschap, ik bouw mijn wereld, in Het Nieuwsblad 20 december 1986.

Yvonne Brentjens, Kabinetten des doods, in Het Nieuwsblad 24 december 1986, p. 25.

Rob Smolders, Villa-kabinetten, in NRC Handelsblad 2 januari 1987,

Cultureel Supplement. Auteur onbekend, Naakt voor de camera, in De Tilburgse Koerier 27 mei 1987.

Auteur onbekend, In De Meervaart. Naakt voor de camera (inrichter Floris Guntenaar), in Uitkrant 21 (juni 1987) 10.

Bernard van Dijk, Naaktfoto’s, in Het Nieuwsblad 6 juni 1987.

Auteur onbekend, Naakt voor de camera 1840-1987, in P/F-Professionele Fotografie (1987) 3, p. 8-10.

Robbert van Venetië, Naakt voor de camera 1840-1987, in Perspektief (november 1987) 30, p. 83-84.

Catalogus tent. Grafiek 88, Venlo (Museum Van Bommel-Van Dam) 1988, p. 32-33.

Henny Hagenaars, Wijnand van Lieshout, in Rijksaankopen 1987. Werk van hedendaagse beeldende kunstenaars, Den Haag (Rijksdienst Beeldende Kunst) 1988, p. 108.

Auteur onbekend, Van Lieshout exposeert in Kritzraedthuis, in Limburgs Dagblad 20 februari 1988.

Auteur onbekend, Wijnand van Lieshout exposeert in Kritzraedthuis, in Maas en Mijn 24 februari 1988.

Auteur onbekend, Wijnand van Lieshout (kleurenfoto’s), in De Limburger 26 februari 1988.

Auteur onbekend, Theatrale kleurenfoto’s van Wijnand van Lieshout, in ‘t Circuit. Onafhankelijk informatieblad voor de beeldende kunst in Limburg 3 (maart 1988) 1, p. 16.

Auteur onbekend, Wijnand van Lieshout, ‘Altaar’, in Kunstbeeld 12 (maart 1988) 3. p. 77.

Willem K. Coumans, Decadentie in Sittard, in De Limburger 14 maart 1988.

Auteur onbekend, Fataal Decor, in Catalogus Nationale Kunstveiling Emmeloord (Sotheby’s) 28 mei 1988.

Henk Egbers, Vierhonderd Rijksaankopen te zien in Schiedam, in De Stem 6 september 1988.

Michael Köhler (red.), Das konstruierte Bild. Fotografie arrangiert und inszeniert, München/Schaffhausen (Kunstverein München/Edition Stemmle) 1989, p. 141.

Auteur onbekend, Galerie Fotomania in Rotterdam, Foto &Doka (1989) 10, p. 10.

Rob Vermeulen, Foto-stillevens, in Rotterdams Nieuwsblad 22 september 1989, p. 21.

Auteur onbekend, Tilburgse kunstenaar exposeert in München, in De Tilburgse Koerier 19 oktober 1989.

Auteur onbekend, Agenda, in Focus 76 (december 1989) 12, p. 13.

Ulco Mes, Wijnand van Lieshout, in 15x Zuid h’Art, Tilburg (Galerie Artikel) 1990, p. 1, 10.

Catalogus Collectie Tromp Meesters deel II en een collectie hedendaagse kunst van diverse eigenaren (veiling no. 21), Den Haag (Glerum c.s. Kunst en Antiekveilingen BV) 1990, p. 178.

Catalogus tent. Fotografie uit Nederland. Zuidnederlandse Ontmoetingen – Beeldende Kunst 1990, Gent (Gele Zaal ‘Amarant’) 1990.

Catalogus tent. Zes Nederlandse Fotografen. Zuidnederlandse Ontmoetingen – Beeldende Kunst 1990, Gent (Gele Zaal ‘Amarant’) 1990.

Catalogus tent. The 50th International Photographic Salon of Japan, Tokyo (The Asahi Shimbun) 1990.

Henk Strijbos (red.), Beroepskosten vergoedingen 1989. Stichting Fonds voor Beeldende Kunsten, Vormgeving en Bouwkunst, Amsterdam (Stichting Fonds voor Beeldende Kunsten, Vormgeving en Bouwkunst) 1990 (Catalogus tent. Rijksmuseum Twenthe, Enschede).

Eugene Geene, Jace van de Ven, Verzamelwoede van Van Lieshout, in Het Nieuwsblad 3 februari 1990, p. 41.

Auteur onbekend, Kunstkalender, in Kunstbeeld 14 (februari 1990) 2, p. 79.

Erik Eelbode, 6 Nederlandse Fotografen in de Gele Zaal, in De Witte Raaf [Gent] 5 (maart 1990) 24, p. 4.

Anoniem [= Erik Eelbode], Zes Nederlandse fotografen in Gent, in Gazet van Antwerpen 13 maart 1990.

Jace van de Ven, Tilburgse kunst in residentiestad, in Het Nieuwsblad 22 maart 1990.

Wijnand Sengers en Rob Smolders, Wijnand Sengers. Een keuze uit het bulletin Van Nieuwe teken- en Schilderkunst, in Metropolis M 11 (maart/april 1990) 1, p. 22-23.

Anoniem [= Henk van den Anker], Exposities in Japan, Duitsland en België. Van Lieshout op weg naar internationale erkenning, in Stadsnieuws 22 april 1990, p. 11.

Jos Kessels, ‘Nacht van het boek’ in teken van reizen, in Eindhovens Dagblad 23 februari 1991.

Jo de Bruijn, Derde Nacht van het Boek met acht auteurs en veel muziek, in Groot Eindhoven op Zondag 3 maart 1991, p. 3.

Auteur onbekend, Wijnand van Lieshout, in (Brochure) Nacht van het boek, Eindhoven, 9 maart 1991.

A.H. [= Anke Heezen], Wijnand van Lieshout. Fotografie. “Het verval zit in m’n werk en in m’n ziel”, in Kunstuitleen De Krabbedans 4e kwartaal 1991.

Auteur onbekend, Micro toont twintig jaar kunst, in Het Kanton [Oosterhout] 5 december 1991, p. 825-826.

Auteur onbekend, Kunst op mupy’s in binnenstad, in De Tilburgse Koerier 19 december 1991.

Catalogus tent. The 52th International Photographic Salon of Japan, Tokyo (The Asahi Shimbun) 1992.

Auteur onbekend, Van Lieshout wint weer foto-prijs in Japan, in Stadsnieuws Extra 15 januari 1992, p. 35.

Auteur onbekend, Werk Tilburgse fotograaf op Japanse expositie, in De Tilburgse Koerier 16 januari 1992, p. 15.

Auteur onbekend, Een greep uit de collectie. Vormen van fotografie, in Artoteek Westerpark Amsterdam (maart 1992) 5.

Anoniem [= Marc Huybregts], Wijnand van Lieshout, fotografieën, in Bulletin Kunstuitleen West-Friesland (2e kwartaal 1992) 3.

Auteur onbekend, Agenda. Geteisterde objecten, in Foto & Doka (juni 1992) 6, p. 6.

Auteur onbekend, Agenda, in Focus (juni 1992) 6, p. 11.

Sietse Postma, Sluipend verval en verrottende schoonheid onder lagen stof, in West Fries Dagblad 13 juni 1992.

Auteur onbekend, Verrassende combinatie in Lexmondse galerie, in Nieuwsblad voor de Vijfheeren landen en de West-Betuwe 8 juli 1992.

Auteur onbekend, Beelden van verval in foto’s, in Gorcumse Courant 15 juli 1992.

Ingrid Selbeck, Vergankelijkheid in foto’s in Lexmondse galerie, in Utrechts Nieuwsblad 27 juli 1992.

Jos Smolders, Wijnand van Lieshout wint een prijs, in Tilburg Magazine 3 (september 1992) 3, p. 27-31.

Auteur onbekend, ‘Momentopname’ in de Bibliotheek. Selectie uit de collectie Kunstuitleen, in Stadsnieuws [Tilburg] 13 januari 1993.

Desirée Meulenbroek, Aardige expositie in kader boekenweek, in Het Nieuwsblad 3 maart 1993, p. 2.

Wim van Schaik, Grand Bazar (gedicht bij de tentoonstelling Dichtkunst in de Kunstuitleen, Woerden mei 1993).

Auteur onbekend, Tentoonstellingsagenda. Wijnand van Lieshout, in P/F Professionele Fotografie (1993) 6, p. 77.

Marianna Ringelberg, Beelden inspireren dichters, in Rijn en Gouwe 2 juni 1993.

Auteur onbekend, Kunstuitleen organiseert prijsvraag, in De Tilburgse Koerier 2 september 1993.

Pim van der Maden, Geënsceneerde fotografie van Wijnand van Lieshout in gemeentehuis, in De Noordoostpolder 7 oktober 1993.

Catalogus tent. The 54th International Photographic Salon of Japan, Tokyo (The Asahi Shimbun) 1994.

Catalogus tent. Tilburgse kunst op de loop, Tilburg (Streek VVV Hart van Brabant) 1994, p. 8.

Auteur onbekend, Derde Japanse prijs voor fotograaf Van Lieshout, in De Tilburgse Koerier 6 januari 1994.

Ruud Erich, Werk voor de derde keer bekroond in Japan. Wijnand van Lieshout fotograaf van de ouderwetse industriestad, in Het Nieuwsblad 31 januari 1994.

Auteur onbekend, Gemeente Amstelveen milieu-actief, in MilieuMaand, Amstelveen mei 1994.

Anoniem [= Martin van der Plas], Kunstroute ‘Tilburgse kunst op de loop’. Wijnand van Lieshout: “Stof moet groeien”, in Stadsnieuws juli 1994.

Auteur onbekend, Kunstenaar adopteert kunstenaar, in De Tilburgse Koerier 13 oktober 1994.

Auteur onbekend, Tilburgse kunst uitgereikt. “Moeilijk om te kiezen”, in Stadsnieuws 16 oktober 1994, p. 13.

Anoniem [= Franca Meeuwsen], De keuze van beeldend kunstenaar Walter Kerkhofs, in De Tilburgse Koerier 27 oktober 1994, p. 7.

Chris Bergman, Rondom Hans van Zummeren, Tilburg (Tilburgse Kunststichting) 1995.

Ulco Mes, Zichtbaar Eindeloos; beeldende kunst in Tilburg 1945-1995, Tilburg (Gemeente Tilburg) 1995, p. 151-156.

Anoniem [= Ernest Potters], Stichting X. Flarden film van Van Lieshout, in Unic. Maandblad voor tegendraadse kunst 3 (januari 1995) 1, p. 28-29.

Jace van de Ven, Flarden film van Wijnand van Lieshout, in Brabants Dagblad 25 januari 1995, p. 2.

Anoniem [= Bram Wiersma], Stichting X met filmfragmenten van Wijnand van Lieshout, in De Tilburgse Koerier 26 januari 1995, p. 7.

Anna van der Burgt, Bizarre avond rond Wijnand van Lieshout in De Vorst. Verloedering, verval en grote hoeveelheden stof, in Brabants Dagblad 30 januari 1995, p. 2.

Jace van de Ven, Boek: Rondom Hans van Z., in Brabants Dagblad 10 februari 1995.

Anoniem [= Ingrid Luyks], De keuze van … Directeur VVV Ton ter Horst, in De Tilburgse Koerier 16 februari 1995, p. 3.

Chris Bergman, De wondere wereld van Wijnand van Lieshout, in Univers. Tilburgs Universiteitsblad (augustus 1995) 1, p. 19.

Jace van de Ven, Fotografieën van Wijnand van Lieshout in Galerie Kathareze. Geënsceneerd portret van de kunstenaar, in Brabants Dagblad 26 augustus 1995, p. 9.

Ed Schilder, Appels, in Brabants Dagblad 30 augustus 1995, p. 11.

[Advertentie] Wijnand van Lieshout 25 jaar geënsceneerde fotografie/10 jaar galerie Kathareze, in Vrij Nederland 56 (23 september 1995) 38, p. 57.

Anna van der Burgt, Geënsceneerde foto’s van Wijnand van Lieshout. Kathareze biedt kijkje in de onderwereld, in Brabants Dagblad 26 september 1995.

Irma van Bommel, Bestandcatalogus fotografie twintigste-eeuw, Rijswijk (Rijksdienst Beeldende Kunst) 1996, deel 1, inleiding; deel 2, p. 126-134.

Tjeu Teeuwen e.a., Groots en Meeslepend, Eindhoven/Utrecht (De Krabbedans/LOKV) 1996, p. 16-19.

Désirée Meulenbroek, Educatieve expositie in Krabbendam, in Eindhovens Dagblad 3 februari 1996.

Anoniem [= Ingrid Luyks]), De keuze van … publiciteitsmedewerker Dré Sprangers, in De Tilburgse Koerier 18 april 1996, p. 3.

Anoniem [= Louis Dijkstra], In het oog van de lens van Van Lieshout. De pracht en praal van het aftakelen, in Kunstbericht [uitgave van Kunstuitleen Dijkstra, Antwerpen] (zomer 1996) 8.

Anoniem [= Myria Nulden], [zonder titel], in Faxx infoblad beeldende kunst [Tilburg] 3 (oktober/november 1996) 4.

Auteur onbekend, Dag van de kunstuitleen in Tilburg. Blik in de keuken van de kunstenaar, in Brabants Dagblad 21 oktober 1996.

Auteur onbekend, Dag van de Kunstuitleen. (Op) weg met de kunstenaar, in Stadsnieuws 23 oktober 1996, p. 15.

Auteur onbekend, Nationale Dag van de Kunstuitleen. (Op) weg met kunstenaars op 2 november, in De Tilburgse Koerier 31 oktober 1996, p. 5.

Anna van der Burgt, Met kunstenaars op stap en aan de maaltijd op Dag van de Kunstuitleen. Stof als kunst en palingen met strikjes, in Brabants Dagblad 4 november 1996.

Anna van der Burgt, Poederroze borsten en vieze plaatjes. Expositie rond thema ‘lust’ bij Kathareze, in Brabants Dagblad 30 november 1996, p. 10-11.

Anoniem [= Martin van der Plas], ‘Lust’ in De Vorst. Tilburg Literair over erotiek, in Stadsnieuws 4 december 1996, p. 9.

(Brochure tent.) Art Dépot. De kunst van het hergebruik, Tilburg 1997.

(Brochure tent.) Document Portabel 01. Lust!, Tilburg (Stichting Volzin) 1997.

Jan Doms, ‘Tilburg, Puk en Muk en Moortje’, in Kees Scheepens e.a., Ik heb iets met Tilburg, Tilburg (Gianotten) 1997, p. 38.

Theo Schouw, Muzikaal, kleurrijk en vol taal. Fragmenten uit het leven van de Katholieke Leergangen, Tilburg (Fontys Hogescholen) 1997, p. 141, 183, 185.

Eric Böhm, Tilburgse drukkerij weigert medewerking aan het boek Lust! ‘We drukken geen seksartikelen’, in Brabants Dagblad 25 maart 1997, p. 1.

Ed Schilders, Lust, in Brabants Dagblad 26 maart 1997, p. 15.

Kunstagenda (Opmaat), in de Volkskrant 3 april 1997, p. 20.

Anna van der Burgt, Foto’s van Ingrid Uijen en Wijnand van Lieshout in Kathareze. Fellini-prinses bij de bloesemvijver, in Brabants Dagblad 23 april 1997, p. 9.

Auteur onbekend, Wijnand van Lieshout, in P/F Professionele Fotografie (1997) 5, p. 79.

Marianna Ringelberg, Bizarre stillevens over erotiek, decadentie, verval en dood, in Rijn en Gouwe 26juli 1997, p. 3.

Auteur onbekend, Kunstkalender, in Kunstbeeld 21 (juli/augustus 1997) 7/8, p. 85.

Auteur onbekend, Agenda, in Focus (1997) 7/8, p. 86.

Ank Dubbelman, Bijzondere kunsttentoonstelling, in Monitor [uitgave van het St. Elisabeth Ziekenhuis, Tilburg] 28 (augustus 1997).

Karel Maat, Wijnand van Lieshout: geënsceneerde fotografie, in Foto & Doka (augustus/september 1997) 8/9, p. 9.

(Brochure) Kunsttentoonstelling t.g.v het 170 jarig bestaan van het St. Elisabeth Ziekenhuis. Wijnand van Lieshout geënsceneerde fotografie, Niko de Wit beeldhouwen, Tilburg (Drukkerij Versteden) september 1997.

Auteur onbekend, Elisabeth Ziekenhuis geeft kunst en cultuur meer kans, in De Tilburgse Koerier 11 september 1997, p. 9.

Ed Wingen, Het niemandsland van Wijnand van Lieshout, in Kunstbeeld 21 (oktober 1997), p. 58.

Auteur onbekend, Jubileumtentoonstelling Elisabeth Ziekenhuis, in De Tilburgse Koerier 16 oktober 1997.

Marijke van de Wouw, Wijnand van Lieshout: gefascineerd door de schoonheid van het verval, in Tilburgse Koerier 24 december 1997, p. 15.

Anoniem [= Ingrid Luyks], De keuze van… Rob Vermijs, producent, scenarioschrijver, regisseur Corazon, in De Tilburgse Koerier 20 mei 1998, p. 3.

Angelique Spaninks, Feestelijke fragmenten. Officiële opening Mu Art Foundation en De Krabbedans in De Witte Dame, in Eindhovens Dagblad 21 mei 1998.

Anoniem [= Ingrid Luyks], De keuze van… Ernest Potters, fotograaf, in De Tilburgse Koerier 3 september 1998, p. 3.

Hub. Hubben, Affiche. Ontwerp: Wijnand van Lieshout en Jac de Kok, in de Volkskrant 1 5 oktober 1998, p. 23.

M.W. [= Marijke van de Wouw], Paul van Kemenade: ‘Onze muziek staat bol van invloeden’, in De Tilburgse Koerier 29 oktober 1998, p. 23.

Anoniem [= Ingrid Luyks], De keuze van… Hans Tuerlings, artistiek leider RAZ, choreograaf, in De Tilburgse Koerier 26 november 1998, p. 3.

Jace van de Ven, Het poeierhok, in Brabants Dagblad 16 december 1998, p. 15.

Onderscheidingen

1990 Bronzen medaille, The 50th International Photographic Salon of Japan, Tokyo.

1992 Bronzen medaille, The 52nd International Photographic Salon of Japan, Tokyo.

1994 Bronzen medaille, The 54th International Photographic Salon of Japan, Tokyo.

Tentoonstellingen

1976 (e) Hilvarenbeek, Galerie De Kinderkus, Foto des objets.

1977 (g) Haelen, Galerie De Vogelmolen.

1979 (e) Tilburg, Galerie Postfoto, Fotografie als beeldend middel.

1980 (e) Dongen, Galerie Karel Leenaars, Bizarre Beelden.

1980 (g) Tilburg, Jurgens Textielfabriek, De Wijnand (filmvertoning).

1980 (g) Tilburg, Stadsschouwburg.

1981 (g) Dordrecht, Galerie Pictura, Fotografie in de BKR.

1981 (g) Oirschot, Kunstzaal Lebro, Zomertentoonstelling.

1981 (g) Tilburg, Stadsschouwburg, Achter glas (VBBKZN).

1981 (g) Tilburg, Atelier Jurgens Textielfabriek.

1981 (g) Uden, Pronkkamer.

1982 (g) Tilburg, Katholieke Hogeschool, Tilburg uit de kunst.

1982 (g) Tilburg, Manifestatie Kunst voor de kunst.

1982/1983 (e) Tilburg, Kultureel Sentrum, Wijnand van Lieshout, Geënsceneerde foto’s.

1983 (g) Den Bosch, Kruithuis.

1983 (g) Eindhoven, De Krabbedans.

1983 (g) Hilvarenbeek, Gemeentehuis, De Mens II.

1983 (e) Oosterhout, Galerie Micro.

1983 (g) Tilburg, R.K. Leergangen.

1983 (g) Tilburg, Synagoge, Beeldende Kunst Manifestatie Tilburg.

1984 (g) Tilburg, Galerie Zero, Fragmenten in kleur.

1984 (g) Tilburg, Stadsschouwburg/Kultureel Sentrum, Tilburg Kunst ’84. Het Subjectieve.

1985 (g) Breda, De Beyerd, Geënsceneerde fotografie.

1985 (g) Oirschot, Nieuwe Brabantse Kunst Stichting, De illusie als werkelijkheid.

1985 (g) Roermond, Oranjerie, Cirque d ‘Hiver. De kunst van het circus.

1985 (g) Schijndel, Muziekschool.

1986 (e) Amsterdam, Galerie Ton Peek, Wijnand van Lieshout, fotowerken.

1986 (g) Drunen, Gemeentehuis, De illusie als werkelijkheid.

1986 (g) Heusden-Zolder, Cultureel Centrum, De kunst van het circus.

1986 (g) Tilburg, Galerie Zero, Confrontaties van generaties (manifestatie).

1986 (g) Tilburg, Zouavenlaan 77, Selectie uit de collectie Tilburg.

1986 (g) Uden, De Pronkkamer, De illusie als werkelijkheid.

1986 (g) Venlo, Museum Van Bommel-Van Dam, Uit de Collectie Tromp Meesters. Van papier, hout en nog zo wat.

1986/1987 (e) Tilburg, Stichting Musische Vorming Tilburg (Pand Willem II Straat 19a en b), Villakabinetten (installaties).

1987 (g) Amstelveen, Gemeentelijk Expositiecentrum ‘Aemstelle’, Stichting Kunstuitleen Amstelland.

1987 (g) Amsterdam, De Meervaart, Naakt voor de Camera, 1840-1987 (rondreizende tentoonstelling).

1987 (g) Eindhoven, De Fabriek, Bewogen ruimte (diaproject ‘Footsteps’).

1987 (g) Tilburg, Duvelhok (Tilburgse Kunststichting).

1987 (g) Venlo, Museum Van Bommel-Van Dam, Zomeropstelling.

1988 (g) Houston, George R. Brown Convention Center, The International Festival of Photography (Fotofest).

1988 (g) Schiedam, Stedelijk Museum, Rijksaankopen 1987. Werk van hedendaagse beeldende kunstenaars.

1988 (e) Sittard, Kritzraedthuis, Geënsceneerde kleurenfoto’s.

1988 (g) Tilburg, Paradox, De Vonk (beeld en geluid).

1988 (g) Venlo, Museum Van Bommel-Van Dam, Grafiek ’88 (rondreizende tentoonstelling: Hilversum, Cultureel Centrum De Vaart; Eindhoven, De Krabbedans; Zwolle, Librije).

1989 (g) Culemborg, Boekencentrale.

1989 (g) Eindhoven, De Krabbedans, Animo, 5 particuliere collecties,.

1989 (g) Keulen, Kunsthaus Dr. Fuchsius.

1989 (g) München, Galerie BMW Hochhaus.

1989 (g) Opijnen, A&M Kunsttentoonstellingen, Fotografie-expositie.

1989 (e) Rotterdam, Fotomania, Wijnand van Lieshout.

1989 (g) Tilburg, Galerie Artikel, Tilburg Galerie Tiendaagse.

1989/1990 (g) München, Kunstverein, Das konstruierte Bild. Fotografie – arrangiert und inszeniert (rondreizende tentoonstelling: Nürnberg, Kunsthalle; Bremen, Museum für Aktuelle Kunst; Karlsruhe, Badischer Kunstverein).

1990 (g) Den Haag, Grafiekwinkel Inkt, 75 x Zuid h ‘Art. Tilburgse kunstenaars exposeren in Den Haag.

1990 (g) Enschede, Rijksmuseum Twenthe, Beroep: Kunstenaar.

1990 (g) Gent, Gele Zaal, Zes Nederlandse fotografen (i.k.v. manifestatie Zuidnederlandse Ontmoetingen – Beeldende Kunst 1990).

1990 (g) Houston, George R. Brown Convention Center, The International Festival of Photography (Fotofest).

1990 (g) Rotterdam, Galerie Fotomania, (expositie i.k.v. 150 Jaar fotografie).

1990 (g) Rotterdam, voormalig hoofdkantoor Holland Amerika Lijn, Oppositions. Commitment and cultural identity in contemporary photography from Japan, Canada, Brazil, The Soviet Union and The Netherlands (Fotografie Biënnale) (portfolio presentatie).

1990 (g) Tilburg, Art van Brabant (atelierroute).

1990 (e) Tilburg, Nieuwsbladhal, Wijnand van Lieshout.

1990 (g) Tokyo, The 50th International Photographic Salon of Japan (rondreizende tentoonstelling langs 20 plaatsen in Japan, waaronder Tokyo, Osaka, Nagoya, Sapporo, Kyoto en Fukuoka).

1991 (e) Eindhoven, Kunstuitleen De Krabbedans, Wijnand van Lieshout. Fotografie.

1991 (g) Oosterhout, Galerie Micro,

1991 (g) Rotterdam, Galerie Fotomania, Fotosalon.

1991/1992 (g) Tilburg, Mupy’s Binnenstad Tilburg (kunstexpositie Tilburgse Kunststichting).

1992 (g) Den Bosch, Provinciehuis, SightFirst. Werken van beeldend kunstenaars uit Noord-Brabant (kunstveiling).

1992 (e) Hoorn, TRN Galerij Kunstuitleen West-Friesland, Kleur fotowerken van Wijnand van Lieshout.

1992 (g) Lexmond, Galerie Jan-Willem Baelemans.

1992 (g) Tilburg, Kunstuitleen, Beeldspraak.

1992 (g) Tokyo, The 52nd International Photographic Salon of Japan (rondreizende tentoonstelling langs een groot aantal plaatsen in Japan, waaronder Tokyo, Osaka, Nagoya, Kyoto, Sapporo en Fukuoka).

1993 (g) Aarschot, VZW VAKO, Internationale prijs – grafiek ’93.

1993 (e) Emmeloord, Gemeentehuis, Wijnand van Lieshout. Geënsceneerde fotografie.

1993 (g) Tilburg, Kunstuitleen, Het leven geschreven.

1993 (g) Tilburg, Kunstuitleen, Nieuwe aanwinsten 1993.

1993 (g) Tilburg, Openbare Bibliotheek, Momentopname (Kunstuitleen).

1993 (g) Utrecht, Jaarbeurs, Art Ecotech Europe ’93.

1993 (g) Woerden, Kunstuitleen, Dichtkunst.

1994 (e) Amstelveen, Cultureel Centrum Amstelveen, Wijnand van Lieshout. Geënsceneerde kleurfotowerken.

1994 (g) Den Haag, Artotheek, Nieuwe aanwinsten.

1994 (g) Tilburg, Aula KUB, Werken uit de collectie van de Kunstuitleen Tilburg.

1994 (g) Tilburg, [diverse lokaties], Tilburgse kunst op de loop.

1994 (g) Tilburg, Prise-D’eau Golfclub.

1994 (e) Tilburg, De Vorst.

1994 (g) Tokyo, The 54th International Photographic Salon of Japan (rondreizende tentoonstelling langs een groot aantal plaatsen in Japan, waaronder Tokyo, Osaka, Nagoya, Kyoto, Sapporo en Fukuoka).

1994 (g) Zaanstad, Kunstcentrum, 20 jaar kunstuitleen.

1994 (e) Zeist, Galerie IKS Kruispunt der Kunsten, Beelden uit het onderbewuste. Wijnand van Lieshout. Kleurfotowerken.

1995 (e) Breda, Suiker Unie.

1995 (g) Knokke-Heist, 17de Internationaal Fotofestival Knokke-Heist.

1995 (e) Roermond, Opleidingsinstituut Dienst Justitiële Inrichtingen Dependance Roermond, De schaduwzijde van de mens.

1995 (g) Tilburg, Galerie Kathareze, Tilburgse Galerie Tiendaagse.

1995 (e) Tilburg, Galerie Kathareze, Wijnand van Lieshout. Geënsceneerde Fotowerken.

1995 (e) Tilburg, Hofstede De Blaak.

1995 (e) Tilburg, De Vorst/Stichting X, (filmvertoning).

1995 (g) Tilburg, Watertoren (Stichting Quant), Kunst en water.

1996 (g) Eindhoven, De Krabbedans, Groots en meeslepend (rondreizende tentoonstelling langs diverse scholen te Eindhoven en Den Bosch).

1996 (g) Tilburg, Galerie Kathareze, Twaalf uur “klokkenspel”. Jan Doms, Walter Kerkhofs, Wijnand van Lieshout.

1996/1997 (g) Den Bosch, Provinciehuis, Het is te leen.

1997 (g) Seattle, Art Depot. De kunst van het hergebruik (kijkdozen) (IDRA Competition).

1997 (g) Tilburg, Galerie Kathareze, Ingrid Uijen en Wijnand van Lieshout.

1997 (g) Tilburg, Gemeentehuis, Art Dépot. De kunst van het hergebruik (kijkdozen).

1997 (g) Tilburg, St. Elisabethziekenhuis, Kunsttentoonstelling t.g.v. het 170 jarig bestaan van het St. Elisabeth Ziekenhuis. Wijnand van Lieshout geënsceneerde fotografie, Niko de Wit beeldhouwen.

1997 (e) Woerden, Stadsmuseum, Wijnand van Lieshout Geënsceneerde Fotografie.

1998 (g) Spijkenisse, Gemeentehuis, Wijnand van Lieshout, Hans Wap.

1998 (g) Tilburg, Ruimte X.

Films

1980 De Wijnand (16mm film over Wijnand van Lieshout, door Werner Moonen in opdracht van Stichting Musische Vorming te Tilburg; presentatie in de Jurgens Textielfabriek te Tilburg op 23 november 1980).

1995 Flardenfilm Wijnand van Lieshout (8mm film en video-opnamen vanaf 1980; presentatie in De Vorst, theater voor podiumkunst te Tilburg, door Stichting X op 28 januari 1995).

Radio- en televisieprogramma’s

1967 Journaal, aankondiging van solo-expositie Wijnand van Lieshout te Vlassenbroek (BRT televisie).

3 juli 1985 Kontakt met kunst, De illusie als werkelijkheid. Gesprek met Bert Creyghton en Wijnand van Lieshout over de tentoonstelling bij de NBKS (Radio Omroep Brabant).

12 december 1991 Tussen Amsterdam en Brussel, kunst en cultuur in Brabant met Gerard van Maasakkers, Fototentoonstelling in De Krabbedans. Gesprek met ‘het verzamelbeest’ Wijnand van Lieshout (Radio Omroep Brabant).

8 oktober 1993 Fotowerken in Gemeentehuis Emmeloord. Peter van Leeuwe in gesprek met Wijnand van Lieshout (Radio Flevopolder).

4 december 1996 Tentoonstelling Lust in Galerie Kathareze. Anita Bus in gesprek met Jan Doms en Wijnand van Lieshout (TV 8 Brabant).

Bronnen

Leiden, Prentenkabinet, bibliotheek en documentatiebestand.

Tilburg, Wijnand van Lieshout, documentatie en mondelinge informatie.

Tilburg, Urias Nooteboom, Opgang en ondergang (lezing over Wijnand van Lieshout in de Jurgens Textielfabriek te Tilburg, 23 november 1980).

Collecties

Amsterdam, Stedelijk Museum (bruikleen van Instituut Collectie Nederland).

Leiden, Prentenkabinet Universiteit Leiden.

Maastricht, Bonnefantenmuseum.

Sittard, Stedelijk Museum Het Domein (voorheen: Het Domein. Het Nederlands Fotomuseum).

Venlo, Museum Van Bommel-Van Dam. De meeste grote kunstuitleencentra in Nederland.

Auteursrechten

De auteursrechten op het fotografisch oeuvre van Wijnand van Lieshout berusten bij Wijnand van Lieshout te Tilburg.